ลิ้นจี่ ผลไม้ขายดี พืชเศรษฐกิจโกยเงิน

จากถิ่นกำเนิดทางต้นใต้ของประเทศจีน สู่ไม้ผลเศรษฐกิจสำคัญของประเทศไทยอีกชนิดหนึ่งที่สร้างรายได้ให้กับเกษตรกรได้อย่างมากมาย  ลิ้นจี่ ไม้ผลยืนต้น ที่ให้ผลผลิตค่อนข้างมีราคาและได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง ด้วยเป็นผลไม้ที่รสชาติหอมหวาน อร่อยในลักษณะเฉพาะตัว ทำให้เป็นที่นิยมบริโภคกันทั้งคนไทยและชาวต่างชาติ ส่งผลให้ผลผลิตค่อนข้างมีราคา อีกทั้งยังปลูกง่าย มีโรคและแมลงรบกวนน้อย เกษตรกรสามารถเลือกปลูกได้หลากหลายสายพันธุ์ อีกด้วย

ลิ้นจี่ สรรพคุณ

ข้อมูลทั่วไป

ชื่อภาษาอังกฤษ  : Lychee

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Litchi chinensis Sonn.

ส่วนประกอบของต้นลิ้นจี่

ลิ้นจี่ ไม้ผลยืนต้นขนาดกลางอยู่ในวงศ์เดียวกับเงาะและลำไย เป็นไม้ไม่ผลัดใบ ทรงพุ่มแผ่กว้าง เจริญเติบโตได้ดีในสภาพอากาศหนาว ส่งผลให้ลิ้นจี่กลายเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของทางภาคเหนือ แต่ปัจจุบันมีการพัฒนาสายพันธุ์ที่สามารถปลูกกระจายได้เกือบทั่วทุกภาคของประเทศไทย   

ลักษณะของลำต้น

ด้วยลักษณะของไม้ผลกึ่งเมืองร้อนชนิดนี้ ลำต้นลิ้นจี่จะแผ่กว้าง เมื่อโตเต็มที่จะสูงปราณ 10-12 เมตร มีอายุยืนยาวนานมากถึง 25 ปี หรือมากกว่า ลำต้นตรงมีเปลือกสีน้ำตาลอมเทา ต้นแก่เปลือกลำต้นจะขรุขระ แต่กิ่งแขนงขนานกับพื้นดินและเป็นไม้ไม่ผลัดใบ จึงทำให้ดูเป็นทรงพุ่มหนาทึบ

ราก

ระบบรากแก้วของต้นลิ้นจี่ จะมีลักษณะกลมและแทงลึกลงไปในพื้นดิน และมีรากแขนงแยกออกมาตามแนวราบซึ่งประกอบด้วยรากฝอยเล็ก ๆ

ใบ

ลักษณะใบทรงรี รูปหอกเรียวยาว ปลายใบแหลม ใบอ่อนจะให้สีค่อนข้างแดงและเข้มขึ้นเมื่อแก่เต็มที่ ท้องใบจะมีสีเขียวอมเทาซึ่งสีจะอ่อนกว่าด้านหน้าใบ แผ่นใบเรียบ หนา และเหนียวคล้ายหนัง แตกใบออกจากก้านใบย่อยสลับกันไปมา บนก้านใบหลักยาว 10-20 ซม.

ดอก

ลิ้นจี่จะแทงดอกออกเป็นช่อ ๆ บริเวณปลายยอดหรือปลายกิ่ง ช่อดอกจะประกอบด้วย ก้านช่อหลักยาวประมาณ 10-30 ซม. และก้านช่อแขนงแยกออกมา ดอกมีขนาดเล็กประมาณ 3-5 มม.บนก้านดอกสั้น ๆ มีสีเหลืองอมเขียว กลิ่นหอม ด้านในประกอบด้วยเกสรตัวผู้และรังไข่ที่เมื่อผสมแล้วจะพัฒนาเป็นผลลิ้นจี่ต่อไป

ผล

ลักษณะของผลลิ้นจี่จะขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ที่ปลูก มีทั้งลักษณะทรงรี ทรงกลม หรือทรงรูปหัวใจ ให้สีสันและผิวเปลือกที่แตกต่างกันด้วย แต่ลักษณะที่คล้ายกันนั่นก็คือ เมื่อแกะแล้วจะพบเนื้อในสีขาวฉ่ำน้ำ ให้รสชาติหวานอมเปรี้ยวถึงหวานจัด

เมล็ด

ด้านในเนื้อลิ้นจี่จะพบเมล็ดสีน้ำตาลเข้ม ผิวเรียบมัน ขั้วเมล็ดที่เชื่อมกันขั้วผลมีสีขาว ซึ่งจะสามารถขยายพันธุ์กลายเป็นต้นกล้าใหม่เมื่อแก่เต็มที่

สายพันธุ์ยอดนิยม

สำหรับสายพันธุ์ที่เกษตรกรนิยมปลูกกันมาก ซึ่งยังผลทางด้านการค้า คือ พันธุ์ฮงฮวย พันธุ์จักรพรรดิ และพันธุ์กิมเจ็ง เนื่องด้วยมีรสชาติที่ได้รับความนิยมบริโภคกันมากนั่นเอง พันธุ์ฮงฮวย จะนิยมปลูกกันมากที่สุดในภาคเหนือ จะให้ผลผลิตออกสู่ตลาดในช่วงเดือน พฤษภาคม – มิถุนายน มีผลขนาดใหญ่ ให้รสหวานอมเปรี้ยว มีเมล็ดค่อนข้างใหญ่ตามผล ให้ความหวานประมาณ 17 องศาบริกซ์ ส่วนพันธุ์จักรพรรดิและพันธุ์กิมเจ็ง จะให้ให้ความหวานกว่าถึง 18 องศาบริกซ์ พันธุ์จักรพรรดิจะให้ผลที่ใหญ่ เปลือกหนาและมีเนื้อในหนานุ่ม มีน้ำหนักต่อผลประมาณ 40-50 กรัม ส่วนกิมเจ็งจะให้ผลที่เล็กกว่าทั้ง 2 สายพันธุ์และโตช้ากว่า ส่วน ลิ้นจี่ป่า หรือที่เรียกกันว่า คอแลน เป็นอีกหนึ่งสายพันธุ์ลิ้นจี่ที่ได้รับความสนใจจากเกษตรกรอย่างต่อเนื่อง ด้วยเป็นสายพันธุ์ที่หายากและใกล้จะสูญพันธ์ แม้จะให้รสชาติเปรี้ยวแต่มีสรรพคุณทางยาสูง จึงมีการรักษา ฟื้นฟู และพัฒนาสายพันธุ์ให้ลูกใหญ่และหวานขึ้นมากกว่าสายพันธุ์เดิม

วิธีการปลูกต้นลิ้นจี่ให้เจริญงอกงาม

ปัจจุบันวิธีการขยายพันธุ์ลิ้นจี่ทำได้หลายวิธี ไม่ว่าจะเป็นการเพาะเมล็ด ตัดชำ ตอนกิ่ง ทาบกิ่งหรือการต่อกิ่ง แต่วิธีที่ได้รับความนิยมจากเกษตรมากคือ การขยายพันธุ์แบบทาบกิ่งและต่อกิ่ง เพราะว่าลิ้นจี่เป็นพืชที่ออกรากได้ง่าย และการเพาะพันธุ์ด้วยวิธีนี้ได้ลำต้นที่แข็งแรง ทนต่อโรคและไม่กลายพันธุ์ง่าย นอกจากวิธีการขยายพันธุ์แบบต่าง ๆ แล้ว การดูแลรักษาหลังปลูกและเลือกพื้นที่ปลูกก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลให้ต้นลิ้นจี่เจริญเติบโตได้ดีตลอดจนให้ผลผลิตที่ดีตามมาด้วย เช่นกัน

วิธีการดูแลรักษา                   

แสง

ลำต้นต้องการแสงแดดที่เพียงพอในการเจริญเติบโต ควรตัดแต่งกิ่งลิ้นจี่ให้โปร่งเพื่อให้แสงส่องลงไปได้ถึงโคนต้น

น้ำ

ต้นลิ้นจี่ค่อนข้างชอบความชื้นในอากาศและดินที่ชุ่มชื้นในปีแรกและสองปีแรกควรให้น้ำประมาณ 20-60 ลิตรต่อระยะเวลา 4-5 วัน

ดิน

ดินสำหรับปลูกลิ้นจี่ควรมีความสมบูรณ์สูง ได้แก่ ดินร่วนที่มีอินทรียวัตถุมาก และระบายน้ำได้ดี

ปุ๋ย

การให้ปุ๋ยต้นลิ้นจี้สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ช่วง คือ ช่วงต้นเล็กก่อนให้ผลผลิตและช่วงที่ให้ผลผลิต โดยสามารถให้ได้ทั้งปุ๋ยอินทรีย์และปุ๋ยเคมี และการให้ปุ๋ยนั้นเกษตรกรควรมีการวิเคราะห์ปริมาณอินทรีย์วัตถุในดินก่อนเพื่อให้ปุ๋ยปริมาณที่เหมาะสมและถูกต้อง

การปลูกลิ้นจี่

คุณประโยชน์ที่ได้จากลิ้นจี้

ลิ้นจี่ นอกจากจะเป็นผลไม้ขายดีและเป็นที่ชื่นชอบของผู้บริโภคแล้ว ลำต้นทรงพุ่มยังให้ร่มเงาแก่บริเวณบ้านได้เป็นอย่างดี นอกจากนั้นยังมีคุณประโยชน์และสรรพคุณทางยา ซึ่งมีผลงานวิจัยหลากหลายที่การันตรีได้ว่า ลิ้นจี่สามารถช่วยรักษาและบรรเทาอาการเจ็บไข้ต่าง ๆ ได้ ไม่ว่าจะเป็นเนื้อผล ที่ใช้กินเป็นยาบำรุง แก้อาการไปเรื้อรัง ลดกรดในกระเพาะอาหาร และสารสกัดจากเปลือกยังมีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งเต้านม ได้อีกด้วย

ลิ้นจี่ ออกเดือนไหน

ราคาต่อต้นโดยประมาณ

ราคาโดยประมาณสำหรับต้นกล้าลิ้นจี่จะขึ้นอยู่กับสายพันธุ์และความสมบูรณ์ของต้น โดยราคาจะเริ่มต้นที่กล้าละ 80 บาทเป็นต้นไป

แหล่งอ้างอิง

https://researchex.mju.ac.th/dbplant/index.php/horticulture/item/lychee4

แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับบทความนี้