ชื่อภาษาอังกฤษ Light Green Sea Urchin Cactus
ชื่อวิทยาศาสตร์ Echinopsis calochlora K.Schum.
วงศ์ CACTACEAE
ต้นดาวล้อมเดือนคือไม้มงคลที่มาพร้อมกับชื่อเรียกอันไพเราะ เป็นแคคตัสที่คนในวงการคุ้นเคยกันดี และยังเป็นตัวเลือกเริ่มต้นสำหรับการเพาะเลี้ยงแคคตัสของหลายๆ คนด้วย เสน่ห์ของแคคตัสสายพันธุ์นี้อยู่ที่รูปทรงกะทัดรัด แข็งแรงทนทาน เพาะเลี้ยงง่าย และให้ดอกสวยงามที่มีกลิ่นหอมโดดเด่น ซึ่งการทำให้ดาวล้อมเดือนออกดอกนี่เองที่เป็นความท้าทาย เพราะถึงต้นจะโตเต็มที่แล้วก็ยังไม่แน่ว่าจะได้เห็นดอกสมใจ แต่ต้องขึ้นอยู่กับปัจจัยแวดล้อมอีกหลายอย่าง ว่ากันว่าถ้าปล่อยให้ต้นแม่พันธุ์มีหน่ออ่อนรายล้อมมากเท่าไรก็มีโอกาสออกดอกมากขึ้นเท่านั้น สมกับชื่อดาวล้อมเดือนนั่นเอง
ความเชื่อเกี่ยวกับต้นแคคตัสดาวล้อมเดือน
ดาวล้อมเดือนเป็นแคคตัสที่ค่อนข้างโดดเด่นเรื่องการเสริมบารมี หากปลูกประดับไว้ภายในบริเวณบ้าน จะวางไว้บนโต๊ะทำงาน ห้องนั่งเล่น หรือแม้แต่ปลูกรวมกับพืชชนิดอื่นๆ ในสวนก็ตาม ขอเพียงแค่ต้นดาวล้อมเดือนอุดมสมบูรณ์จนมีหน่อเล็กๆ ร้อยล้อมอย่างหนาแน่น และออกดอกสม่ำเสมอตามฤดูกาล ก็จะช่วยส่งเสริมให้คนในบ้านมากไปด้วยอำนาจวาสนา หากทำงานที่ต้องมีผู้ใต้บังคับบัญชาก็จะได้รับความเคารพยำเกรง หากทำงานอิสระหรือเป็นเจ้าของธุรกิจ ก็จะได้รับความเมตตาเอ็นดูและมีผู้เต็มใจช่วยเหลืออยู่เสมอ
ลักษณะของต้นแคคตัสดาวล้อมเดือน
- ลักษณะของลำต้น เป็นหัวทรงกลมสีเขียวตองอ่อน ผิวรอบนอกแบ่งเป็นพูย่อยตามแนวตั้งมากกว่า 10 พู ลักษณะพูค่อนข้างแคบและมีแนวสันเป็นแบบโค้งมน แต่ละพูจะมีตุ่มหนามเรียงตัวจากยอดจรดโคนต้น เมื่อดาวล้อมเดือนโตเต็มที่ก็จะมีการแตกหน่อที่บริเวณตุ่มหนามเหล่านี้ด้วย
- ใบ ใบลดรูปเป็นหนามเรียวแหลมสีเหลืองทอง โดยหนามจะรวมตัวเป็นกระจุดที่ตุ่มหนาม จำนวนหนามจะมากหรือน้อยก็ขึ้นอยู่กับอายุและความสมบูรณ์ของต้นดาวล้อมเดือน
- ดอก ขนาดดอกค่อนข้างใหญ่ มีก้านดอกยาวงอกออกมาจากตุ่มหนาม กลีบดอกเรียวยาวมีปลายตัดแหลม กลิ่นหอมชัด และจะออกดอกในช่วงฤดูร้อนเท่านั้น
- ผล ผลเป็นทรงยาวรีคล้ายลูกรักบี้ ผิวนอกเป็นสีเขียวเข้ม ด้านในเป็นเมล็ดสีดำจำนวนมาก
สายพันธุ์ยอดนิยม
ลักษณะเด่นทางสายพันธุ์ที่ได้รับความนิยมจะแบ่งออกเป็น 2 ประเด็นหลัก คือสีดอกและตุ่มหนาม ถ้าสนใจในส่วนของสีดอก ก็จะได้ดาวล้อมเดือนที่มีขนาดและรูปร่างของลำต้น ตลอดจนวิธีการดูแลรักษาเหมือนกันทั้งหมด เพียงแค่ให้ดอกที่มีสีสันแตกต่างกันไป โดยสีที่มีการเพาะเลี้ยงค่อนข้างมากจะเป็นสีขาวและสีชมพูอ่อน ส่วนเรื่องของตุ่มหนาม จะแบ่งเป็นดาวล้อมเดือนที่มีหนามตามปกติ กับดาวล้อมเดือนหนามกุด คือมีตุ่มหนามเหมือนเดิมแต่ไม่มีหนามโผล่ขึ้นมาเลย หรือไม่ก็เป็นหนามขนขนาดเล็กเพียงไม่กี่อันเท่านั้น
วิธีการปลูก
นอกจากต้นดาวล้อมเดือนจะเป็นแคคตัสที่เพาะเลี้ยงได้ง่ายแล้ว การขยายพันธุ์ก็ยังทำได้ง่ายเมื่อเทียบกับแคคตัสหลายๆ สายพันธุ์ โดยวิธีที่นิยมกันจะเป็นการปักชำหน่ออ่อน ซึ่งงอกออกมาจากตุ่มหนามของต้นแม่พันธุ์ ยิ่งแม่พันธุ์มีความสมบูรณ์มากเท่าไร จำนวนหน่ออ่อนที่แข็งแรงก็ยิ่งมีมากขึ้น เราสามารถเด็ดหน่อเหล่านี้ออกไปปักชำได้ตั้งแต่ยังมีขนาดเล็ก แค่ใช้คีบปากยาวหนีบหน่อที่ต้องการแล้วบิดหมุนเพียงเล็กน้อย หน่อนั้นก็จะหลุดออกจากต้นแม่อย่างง่ายดาย ให้เราสังเกตว่ารอยแผลบริเวณฐานหน่อมีขนาดใหญ่หรือไม่ ถ้าใหญ่จะต้องวางทิ้งไว้ในที่อากาศถ่ายเทจนกว่าแผลจะแห้งดีเสียก่อน แต่ถ้าแผลเล็กมากหรือไม่มีแผลเลย ก็นำหน่อไปปักชำในกระถางใหม่ได้ทันที วัสดุปลูกที่ใช้จะเป็นดินสำเร็จรูปสำหรับต้นแคคตัส หรือจะเป็นดินร่วนผสมกาบมะพร้าวสับหยาบก็ได้ ในช่วงแรกให้รดน้ำจนดินชุ่มประมาณ 3-5 วัน เมื่อรากงอกแล้วค่อยลดปริมาณน้ำลง
วิธีการดูแลรักษา
- แสง ต้องการแสงแดดค่อนข้างมาก ควรปลูกในบริเวณที่ได้รับแดดครึ่งวันเป็นอย่างน้อย
- น้ำ ต้องการน้ำปานกลาง สามารถรดน้ำ 3-4 วันต่อครั้ง หรือรดเฉพาะตอนที่หน้าดินแห้งก็ได้
- ดิน เติบโตได้ดีในดินร่วนปนทรายหรือดินร่วนผสมกรวด ซึ่งระบายน้ำและระบายอากาศได้ดี
- ปุ๋ย ให้ใช้ปุ๋ยสำหรับกระบองเพชรหรือออสโมโค้ทตามช่วงเวลาที่เหมาะสม
คุณประโยชน์ที่ได้จากต้นแคคตัสดาวล้อมเดือน
สำหรับคนที่ต้องนั่งทำงานหน้าจอคอมพิวเตอร์เป็นประจำ และใช้สายตาอย่างหนักวันละหลายชั่วโมง การหาต้นดาวล้อมเดือนขนาดกะทัดรัดมาวางไว้ใกล้ๆ จะมีประโยชน์มากทีเดียว เพราะดาวล้อมเดือนมีคุณสมบัติในการดูดซับรังสีจากคอมพิวเตอร์ได้ดี แน่นอนว่ารวมถึงการดูดซับรังสีจากสมาร์ทโฟน แท็ปเล็ต และอุปกรณ์ไฟฟ้าอื่นๆ ด้วย ทั้งยังใช้เป็นจุดพักสายตาระหว่างทำงานได้อีก แม้ว่าธรรมชาติของดาวล้อมเดือนจะชอบแดดจัด แต่ก็เติบโตในร่มได้เหมือนกัน เพียงแค่หาเวลานำต้นไม้ไปรับแดดบ้าง เพื่อไม่ให้ลำต้นยืดยาวจนเสียทรงที่สวยงามไป
ทำอย่างไรเมื่อดาวล้อมเดือนไม่ยอมออกดอก
อันดับแรกเราต้องดูก่อนว่าต้นดาวล้อมเดือนโตพอที่จะออกดอกได้หรือยัง ตามปกติแล้วต้องเพาะเลี้ยงดาวล้อมเดือนยาวนานกว่า 7 ปี เราถึงจะมีโอกาสได้เห็นดอกกัน แต่ถ้าปลูกมานานกว่านั้นหลายปีแล้วยังไม่มีดอกเสียที ก็คงต้องปรับเปลี่ยนการดูแลสักเล็กน้อย เริ่มจากหยุดดึงหน่ออ่อนออกไปเพื่อใช้ในการขยายพันธุ์ แล้วปล่อยให้หน่ออ่อนอยู่เป็นกลุ่มก้อนกับต้นแม่บ้าง จากนั้นให้ย้ายตำแหน่งวางมาตั้งไว้กลางแจ้ง ต้องได้รับแสงตลอดครึ่งวันเช้า แต่ก็ระวังแดดช่วงบ่ายที่แรงเกินไป เพราะผิวแคคตัสจะไหม้ ถ้าดาวล้อมเดือนได้รับแดดในปริมาณที่เหมาะสม ผิวนอกจะเป็นสีเขียวตองสวยงาม ไม่เป็นสีเขียวเข้มและไม่เป็นสีอมเหลือง ในส่วนของการรดน้ำให้เปลี่ยนมารดเฉพาะตอนที่ผิวดินแห้ง และตอนที่ใส่ปุ๋ยออสโมโค้ทเท่านั้น ทำแบบนี้ไปเรื่อยๆ เมื่อฤดูร้อนครั้งหน้ามาถึงคงได้เห็นดอกกันบ้าง
