จิกทะเล…สวย หอม ทน มีประโยชน์

หากเอ่ยถึง จังหวัดสมุทรสงคราม คิดว่าใครๆ คงต้องนึกถึง ดอนหอยหลอด สถานที่ท่องเที่ยวอันมีชื่อเสียงของจังหวัด แล้วถ้าเราถามถึงไม้มงคลของจังหวัดนี้ หลายคนน่าจะเกิดเครื่องหมายคำถามขึ้นทันใด เพราะน้อยคนนักจักรู้ เช่นนั้นเราขอเฉลยเลยว่า จิกทะเล คือ ไม้มงคลประจำจังหวัดสมุทรสงคราม มาถึงตรงนี้บางคนท่าจะร้องอ๋อและบางคนอาจจะไม่รู้จัก แต่ถ้าใครพอจะรู้จักลักษณะภูมิประเทศของจังหวัดดังกล่าวก็คงรู้ได้ว่า พรรณไม้ชนิดนี้เหมาะแล้วกับการเป็นไม้มงคลของจังหวัดนี้…ไปดูกันดีกว่านะ พรรณไม้ที่ว่ามีอะไรดีๆ บ้าง…

จิกทะเล

ชื่อวิทยาศาสตร์ ว่า ‘Barringtonia asiatica ZL.X Kurz’

ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ คือ ‘Agasta asiatica (L.) Miers, Agasta indica Miers, Barringtonia butonica J.R.Forst. & G.Forst., Mammea asiatica L., Michelia asiatica (L.) Kuntze’

ชื่อท้องถิ่น เรียก ‘จิกเล, โดนเล (ภาคใต้) และ อามุง (มาลายู-นราธิวาส)’

จัดอยู่ในวงศ์ ‘LECYTHIDACEAE หรือ BARRINGTONIACEAE’ ซึ่งเป็นวงศ์เดียวกับต้นจิก

สาระทั่วไปของจิกทะเล

จิกทะเล เป็นพรรณไม้ที่มีเขตของการขยายพันธุ์กว้างขวางซึ่งสามารถพบได้ที่มาดากัสการ์ อินเดีย ศรีลังกา ไต้หวัน ญี่ปุ่น ภูมิภาคในมาเลเซียกับฟิลิปปินส์ หมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก แล้วก็ทางภาคเหนือของออสเตรเลียและในหมู่เกาะโพลีนีเซีย สำหรับประเทศไทยจะพบมากตามป่าที่มีชายหาดของฝั่งทะเลและตามเกาะต่างๆ ทางภาคใต้ที่คนยังเข้าไปไม่ถึง 

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ 

        จิกทะเล จัดเป็นประเภทไม้ยืนต้นขนาดใหญ่แบบไม่ผลัดใบ มีขนาดความสูงประมาณ 7-20 เมตร และกิ่งก้านจะแตกสาขาออกจากส่วนยอดของลำต้นซึ่งเรือนยอดเป็นลักษณะทึบแบบพุ่มทรงกลมและมีการแตกกิ่งต่ำ โดยกิ่งจะมีขนาดใหญ่แล้วก็มีรอยแผลอยู่ทั่ว เปลือกของต้นจะแตกเป็นร่องตามยาวกับมีช่องระบายอากาศและมีสีน้ำตาลหรือสีเทา ส่วนของเนื้อไม้จะเป็นสีขาวหรือสีเหลืองนวลอ่อน ใบ เป็นประเภทใบเดี่ยวที่จะออกแบบเรียงและเวียนสลับไปตามข้อของต้น ใบมีลักษณะบ้างเป็นรูปมนรีบ้างเป็นรูปไข่กลับหรือรูปไข่แกมขอบขนาน ส่วนปลายของใบมีความมนเว้า โคนใบจะสอบเข้าหาก้านใบ ขอบใบจะเรียบ ขนาดของใบมีความกว้างราวๆ 10-18 เซนติเมตร และความยาวประมาณ 20-38 เซนติเมตร แผ่นใบมีสีเขียว ส่วนเนื้อใบจะหนาและด้านบนจะเกลี้ยงเป็นมัน แล้วบนใบก็มีเส้นแขนงนูนทั้งสองด้านจำนวนข้างละ 12-14 เส้น ก้านใบจะค่อนข้างสั้นและมีความยาวประมาณ 5 มิลลิเมตรเท่านั้น ดอก จะเป็นช่อกระจะแบบตั้งตรงที่ออกตามส่วนยอดของลำต้น หนึ่งช่อจะมีดอก 7-8 ดอก ความยาวของช่อดอกประมาณ 2-15 เซนติเมตร ดอกจะมีสีขาวและมีกลิ่นหอม แล้วก็มีเกล็ดหุ้มยอดกับใบประดับเป็นรูปไข่ ส่วนใบประดับย่อยจะเป็นรูปสามเหลี่ยม กลีบเลี้ยงของดอกมีลักษณะรูปรีที่แยกเป็น 2 กลีบ ตัวกลีบดอกก็จะเป็นรูปรีและมีสีขาวอมชมพู ที่ดอกจะมีเกสรเพศผู้จำนวนมากซึ่งจะเห็นเป็นสีแดง สีชมพู หรือสีม่วง ส่วนเกสรเพศเมียมีเพียง1 เกสร ทั้งนี้การออกดอกจะอยู่ในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนธันวาคม โดยดอกจะบานในเวลากลางคืน แล้วจะร่วงโรยในเวลากลางวัน ผล เป็นแบบผลแห้งที่ไม่แตก มีลักษณะเหมือนรูปพีระมิดสี่เหลี่ยม ส่วนโคนผลมีความเว้า แล้วผลจะเป็นสีเขียวและผิวเป็นมัน ตรงผนังด้านนอกของผลมีลักษณะเป็นกากเหนียวๆ หนาๆ ห่อหุ้มคล้ายฟองน้ำ ด้วยเหตุนี้ผลจึงสามารถลอยน้ำได้เช่นเดียวกับมะพร้าว ยิ่งไปกว่านั้นภายในผลยังมีเมล็ดเป็นรูปขอบขนานจำนวน 1 เมล็ดด้วย 

การขยายพันธุ์

        ทำได้ง่ายๆ ด้วย วิธีการเพาะเมล็ด ซึ่งสามารถทำตามกรรมวิธีเพาะเมล็ดเหมือนพรรณไม้อื่นๆ หรือบางทีผลที่ร่วงหล่นและแห้งก็จะสามารถงอกเป็นต้นกล้าตามธรรมชาติได้ด้วย ดังนั้นการปลูกพรรณไม้ชนิดนี้จึงไม่มีความยุ่งยากเลย 

สิ่งที่ต้องรู้ 

(1) เรื่องดินที่เหมาะสมต่อการปลูก ได้แก่ ดินร่วนปนทราย และ ดินทราย 

(2) การให้น้ำก็ให้รดน้ำตามปกติวันละ 1 ครั้ง เพราะชอบความชื้นปานกลางและเป็นต้นพืชที่ทนทานต่อความแล้ง 

(3) พื้นที่ปลูกควรจะเป็นกลางแจ้งที่มีแสงแดดส่องตลอดทั้งวัน 

(4) มีอัตราการเจริญเติบโตแบบปานกลางถึงรวดเร็ว

ใบจิกทะเล

ประโยชน์ของจิกทะเล 

  • ใบ ผล และเปลือก สามารถใช้บรรเทาอาการปวดศีรษะได้
  • เปลือกผลหรือเนื้อของผล ช่วยให้ผู้ที่นอนไม่ค่อยหลับสามารถนอนหลับได้
  • เมล็ด สามารถใช้เป็นยาขับพยาธิได้
  • ผลแห้ง บางท้องถิ่นจะใช้จุดไล่ยุง

ส่วนอีกคุณประโยชน์ของพรรณไม้นี้ที่นำมาใช้กัน ก็คือ การปลูกเพื่อใช้ปรับภูมิทัศน์และใช้ร่มเงาให้สถานที่ต่างๆ อาทิ สวนสาธารณะ สวนตามอาคาร สวนตามสถานศึกษา หรือสวนตามสถานที่ราชการ เฉพาะอย่างยิ่งสถานที่ด้านธุรกิจ อย่าง โรงแรมหรือร้านอาหารซึ่งอยู่ใกล้ทะเลหรือชายหาดก็เหมาะกับต้นนี้มากๆ สำหรับบ้านเรือนทั่วไปก็ใช่ว่าจะปลูกไม่ได้ หากมีความชอบอยากได้บรรยากาศริมทะเลก็สามารถปลูกเลี้ยง จิกทะเล ได้ โดยการใช้เป็นไม้ประดับในสวนของบ้าน หรือปลูกริมรั้ว ริมสระน้ำกับศาลาพักผ่อน อีกทั้งรูปทรงของพรรณไม้ยังดัดแปลงให้เข้ากับรูปแบบการจัดสวนได้ด้วยไม่ว่าจะ สวนสไตล์ไทย สวนสไตล์โมเดิร์น สวนสไตล์ทรอปิคอล และสไตล์อื่นๆ ที่ชื่นชอบ

                ทั้งนี้แหล่งที่สามารถเลือกซื้อ จิกทะเล นั้นมีอยู่มากมาย เป็นต้นว่า ตลาดต้นไม้จตุจักร ตลาดต้นไม้เลียบทางด่วนรามอินทรา ตลาดต้นไม้เจ้าจอม ตลาดต้นไม้เทเวศร์ เป็นต้น นอกจากนี้ก็ยังหาได้ตามตลาดออนไลน์ ทั้งทาง Website Facebook Lazada และ Shopee ซึ่งราคาจะเริ่มถูกสุดที่ 39 บาท (เป็นต้นกล้าขนาดเล็กๆ) ไปจนถึงราคาแพงสุด 6,500 บาท (เป็นต้นสมบูรณ์พร้อมปลูกขุดล้อมขนาดใหญ่) ถูกใจขนาดไหนราคาใดก็จัดได้ตามสะดวกเลยนะคะ

แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับบทความนี้