ด้วยภาพลักษณ์ที่สวยงามและเป็นเอกลักษณ์ เลยทำให้กล้วยไม้เป็นพืชพันธุ์หรือพรรณไม้ที่ได้รับความนิยมในทุกยุคทุกสมัย ทั้งในแง่ของคนที่ชื่นชอบการจัดสวน และคนที่มองในเรื่องของความเป็นสิริมงคล แม้กล้วยไม้จะมีขั้นตอนในการดูแลพิถีพิถันมากกว่าไม้ดอกชนิดอื่น แต่เมื่อออกดอกเรียบร้อยแล้ว ช่อดอกก็จะสวยงามอยู่ได้นาน สร้างความชื่นใจให้ผู้ปลูกไม่น้อยทีเดียว
ความเชื่อเกี่ยวกับไม้มงคล
ดอกกล้วยไม้ผูกพันกับความเชื่อและความศรัทธามาช้านาน อย่างที่เราเห็นว่าจะมีการนำดอกกล้วยไม้มาจัดช่อให้สวยงาม เพื่อนำขึ้นถวายพระหรือใช้บูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์อยู่เสมอ นั่นก็เพราะความเชื่อในแง่ที่ว่า ดอกกล้วยไม้เป็นดอกไม้อันบริสุทธิ์ เป็นดอกไม้แห่งความนอบน้อม ในขณะที่ยังคงความสง่างามเอาไว้ด้วย คนโบราณจึงนิยมปลูกไว้ในเรือนชานสำหรับเก็บไว้ไหว้พระ พร้อมกับเสริมมงคลให้กับคนในบ้าน ว่ากันว่า หากบ้านไหนเลี้ยงดูกล้วยไม้จนออกดอกงดงาม คนในบ้านก็จะเป็นที่รักใคร่ของคนทั่วไป มีคนเมตตา คอยเกื้อหนุนอย่างสม่ำเสมอ เวลาจะทำสิ่งใดจึงสำเร็จได้โดยง่าย มีเสน่ห์ประจำตัว สร้างความประทับใจแรกพบได้ดี นอกจากนี้ กล้วยไม้แต่ละสายพันธุ์ก็จะมีคุณเฉพาะตัวที่ต่างกันไปด้วย เช่น สายพันธุ์แคทลียา จะช่วยเสริมในเรื่องของลาภยศ และเสริมเกียรติให้กับครอบครัว เป็นต้น
ตำแหน่งที่เหมาะสมแก่การปลูกภายในบริเวณบ้าน
สิ่งเดียวที่ต้องระวังก่อนเลือกตำแหน่งปลูกกล้วยไม้ ก็คือปริมาณของแสงแดดที่ได้รับ เพราะกล้วยไม้ชื่นชอบความชื้นสูง แม้จะเป็นสายพันธุ์ที่เติบโตได้ดีในเขตร้อน ก็ยังไม่ต้องการแดดจัดตลอดทั้งวันอยู่ดี ดังนั้น ควรเลือกจุดที่มีร่มไม้บัง และมีช่องให้กล้วยไม้ได้รับแดดสัก 40-70 เปอร์เซ็นต์ก็พอ ตำแหน่งที่ดีมากๆ สำหรับการปลูกเพื่อเสริมสิริมงคลคือ ทิศตะวันออกของบ้าน ซึ่งถ้ามองตามคุณสมบัติของกล้วยไม้แล้ว ทิศนี้ยังดีต่อการเจริญเติบโตด้วย และวันพุธก็เป็นฤกษ์มงคลที่สุดในการเพาะปลูก
ส่วนประกอบของต้นกล้วยไม้
ลักษณะของลำต้น
ลำต้นของกล้วยไม้จะถูกแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ส่วนแรกคือลำต้นแท้ มีลักษณะเป็นข้อปล้องต่อกัน ตรงรอยต่อของแต่ละข้อสามารถแตกเป็นกิ่งหรือมีใบงอกออกมาได้ อีกส่วนเราเรียกว่าลำต้นเทียม หรือ ลำลูกกล้วย ลักษณะจะเป็นท่อนเดียวที่มีอวบอ้วน เป็นส่วนสะสมอาหารของกล้วยไม้
ใบ
ใบกล้วยไม้จะมีความหนาของใบ สีสัน และรูปร่างต่างกันไปตามสายพันธุ์ แต่จะมีเส้นใบทอดตัวตามแนวยาวเหมือนกันหมด ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของพืชใบเลี้ยงเดี่ยว
ดอก
กล้วยไม้จะออกดอกเป็นช่อ โดยแต่ละดอกจะมีทั้งเกสรตัวผู้และตัวเมียในดอกเดียว กลีบดอกเรียงเป็น 2 ชั้น และมีจำนวนกลีบประมาณ 4-6 กลีบเสมอ ไม่ว่าจะเป็นดอกเล็กหรือดอกใหญ่
ผล
เรานิยมเรียกว่า ฝักกล้วยไม้กันมากกว่า รอบนอกจะเป็นกลีบแข็งชัดเจน บางชนิดเรียวยาว บางชนิดกลมป้อม ด้านในจะมีเมล็ดจำนวนมาก ใช้สำหรับขยายพันธุ์ได้
สายพันธุ์ยอดนิยม
เนื่องจากกล้วยไม้นั้นมีหลากหลายสายพันธุ์ เฉพาะที่เติบโตได้ดีในประเทศไทยก็แทบนับไม่ถ้วนแล้ว เราจึงคัดสรรเอาสายพันธุ์ยอดนิยมที่ปลูกได้ง่าย และไม่ต้องดูแลมากเกินไปนักมาแนะนำดังนี้
แคทลียา
คงไม่มีใครไม่รู้จักราชินีแห่งกล้วยไม้ สายพันธุ์ที่มีทั้งสีสันที่สวยงาม ดอกค่อนข้างใหญ่ และบางชนิดก็ยังมีกลิ่นหอมชัดเจน
สกุลหวาย
น่าจะเป็นกล้วยไม้ที่ดูแลได้ง่ายที่สุด แล้วก็พบเห็นมากที่สุดด้วย สายพันธุ์นี้มีให้เลือกหลายเฉดสี และมีช่อดอกที่แข็งแรง
รองเท้านารี
สายพันธุ์นี้มีเสน่ห์ที่ลักษณะดอก เพราะมีส่วนกระเป๋าด้านล่างคล้ายคลึงกับรองเท้า และกลีบบนก็มีลวดลายที่ต่างจากกลีบอื่น เติบโตได้ดีในพื้นที่อากาศร้อน
ฟาแลนนอปซิส
อีกหนึ่งฉายาก็คือ “ผีเสื้อกลางคืน” ด้วยลักษณะดอกที่มีกลีบคู่หนึ่งใหญ่กว่ากลีบอื่น เรียงตัวคล้ายกับปีกผีเสื้อ และยังมีลวดลายที่โดดเด่นด้วย
วิธีการปลูกต้นกล้วยไม้ให้เจริญงอกงาม
ต้นกล้วยไม้เป็นพืชที่ต้องใช้ความละเอียดอ่อนในการดูแลค่อนข้างมาก เริ่มตั้งแต่เลือกวัสดุปลูกที่เหมาะสม จัดตำแหน่งที่ตั้งให้ได้รับแดดอย่างเพียงพอ ไปจนถึงการเลือกใช้สูตรปุ๋ยที่สอดคล้องกับการเติบโตในช่วงเวลาต่างๆ ดังนั้น ผู้สนใจปลูกกล้วยไม้จึงต้องศึกษาคุณสมบัติของแต่ละสายพันธุ์ก่อนที่จะลงมือปลูกจริง เมื่อเข้าใจทั้งหมดอย่างละเอียดแล้ว ก็จะใช้วิธีปลูกในขั้นต้นไม่ค่อยต่างกันมาก คือให้ล้างลูกกล้วยไม้จนสะอาด นำแช่ในปุ๋ยสูตรแรกก่อนนำลงวัสดุปลูก จากนั้นก็ให้น้ำและให้ปุ๋ยสูตรอื่นตามระยะเวลาที่ควรจะเป็น พร้อมกับเปลี่ยนวัสดุปลูกให้พอดีกับขนาดของต้นกล้วยไม้อยู่เสมอ
วิธีการดูแลรักษา
แสง
ปริมาณของแสงที่ต้องการขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ที่เลือก จะมีตั้งแต่ต้องการแดดรำไรไปจนถึงรับแดดประมาณ 70 เปอร์เซ็นต์
น้ำ
กล้วยไม้เกือบทั้งหมดต้องการความชื้นค่อนข้างสูง แต่ไม่สามารถรดน้ำบ่อยๆ ได้ จึงใช้วิธีรักษาสภาพแวดล้อมโดยรอบให้มีระดับความชื้นที่พอเหมาะแทน
วัสดุปลูก
ต้องเป็นวัสดุที่ดูดซับน้ำและระบายออกได้ดี เช่น กาบมะพร้าว ถ่านไม้ ดินผสม เป็นต้น และต้องพิจารณาชนิดของรากกล้วยไม้ประกอบด้วย
ปุ๋ย
สูตรปุ๋ยจะปรับเปลี่ยนไปตามช่วงของการเจริญเติบโต และความถี่ในการเติมปุ๋ยจะอยู่ที่ 1-2 ครั้งต่อเดือน
คุณประโยชน์ที่ได้จากต้นกล้วยไม้
ใบ
ใช้สำหรับการปรับสมดุลของกระเพาะอาหาร รักษาแผลในกระเพาะ และช่วยเรื่องอาหารไม่ย่อย
ดอก
ปรับรอบเดือนของผู้หญิงให้เป็นปกติ กระตุ้นการทำงานของร่างกาย หรือจะใช้เป็นยาระบายก็ได้
ก้าน
ปกติแล้วจะนำก้านมาทำสารสกัดมากกว่า ใช้บรรเทาอาการภูมิแพ้ที่เกี่ยวกับทางเดินหายใจ
ราคาต่อต้นโดยประมาณ
ราคาของกล้วยไม้จะขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ทั้งสายพันธุ์ ความสวยงาม ระยะการเจริญเติบโต และรางวัลการันตี ราคาจะเริ่มต้นที่ประมาณ 120 บาท
