ต้นพญานาคราช ไม้มงคลช่วยเสริมยศฐาบรรดาศักดิ์

ต้นพญานาคราช ภาษาอังกฤษ : Monadenium

ต้นพญานาคราช ชื่อวิทยาศาสตร์ : Euphorbia ritchiei (P.R.O. Bally) Bruyns.

วงศ์ : Euphorbiaceae

ชื่อเรียกอื่น ๆ : ว่านนาคราช, ว่านพญานาคราช, เนระพูสี, นาคราชใบหยาบ

ต้นพญานาคราช หรือว่านพญานาคราช จัดเป็นอีกหนึ่งไม้มงคลของไทยที่ปลูกง่าย มีลำต้นอวบน้ำลักษณะคล้ายกับพญานาค เป็นพืชที่พบได้ทั่วไปในหมู่เกาะเขตร้อนที่ตั้งอยู่ใกล้กับมหาสมุทรแอตแลนติก แต่ก็สามารถพบเจอได้ในแอฟริกา เอเชีย ออสเตรเลีย และหมู่เกาะแปซิฟิก สำหรับในประเทศไทยนั้นสามารถพบได้หลายพื้นที่ โดยเฉพาะป่าโปร่งทั่วไปในหลาย ๆ พื้นที่ ในปัจจุบันต้นพญานาคราชถือเป็นไม้มงคลอีกหนึ่งชนิดที่ผู้คนนิยมปลูกไว้เพื่อประดับบ้าน

ต้นพญานาคราช ชื่อวิทยาศาสตร์
www.kasetorganic.com

ความเชื่อเกี่ยวกับต้นพญานาคราช

คนไทยโบราณมีความเชื่อกันว่าต้นพญานาคราชเป็นว่านมงคลแห่งยศฐาบรรดาศักดิ์ เมื่อนำมาปลูกไว้ในบ้านจะเป็นมงคลกับชีวิต ได้เลื่อนยศเลื่อนตำแหน่ง มีคนนับหน้าถือตา และยังเชื่อกันว่าหากใครปลูกเลี้ยงจนกระทั่งผลิดอกออกช่อจะมีโชคลาภ เงินทองไหลมาเทมาอย่างไม่น่าเชื่อ นอกจากนี้ยังเชื่อกันด้วยว่าต้นพญานาคราชจะช่วยป้องกันงูเข้าบ้าน

ควรปลูกบริเวณใดของบ้าน

หากจะนำต้นพญานาคราชมาปลูกในบริเวณบ้านควรปลูกในกระถางและนำไปวางไว้ในบริเวณกลางแจ้ง เนื่องจากแสงแดดเป็นปัจจัยสำคัญต่อการเจริญเติบโตของต้นพญานาคราช หรือจะปลูกไว้ในบริเวณที่มีแสงแดดตอนเช้าส่องถึงประมาณ 2-3 ชั่วโมง หรือแสงแดดรำไรบริเวณใต้ต้นไม้ที่มีอากาศถ่ายเทสะดวกก็ได้เช่นกัน

ลักษณะของต้นพญานาคราช

  • ลำต้น ต้นพญานาคราชจัดเป็นไม้กลุ่มเดียวกับกระบองเพชร ถือเป็นไม้ฉ่ำน้ำ ลำต้นมีลักษณะยาวเป็นรูปทรงกระบอก ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางลำต้นประมาณ 2.5-4 เซนติเมตร มีความยาวของลำต้นวัดได้ถึง 60 เซนติเมตร โดยรอบลำต้นจะมีตารูปหกเหลี่ยม มีหนามอยู่ตรงกลางตา ซึ่งหนามจะออกมาพร้อมกับใบ
  • ใบ ใบของต้นพญานาคราชมีลักษณะคล้ายกับใบพาย ตรงปลายใบแหลม ใบแทงออกจากลำต้น ไม่มีกิ่งก้าน สำหรับพันธุ์ดั้งเดิมใบจะเป็นสีเขียว เมื่อโดนแดดจัดใบจะเปลี่ยนเป็นสีแดง
  • ดอก ดอกของต้นพญานาคราชจะออกเมื่อลำต้นแก่จัด ซึ่งจะออกดอกระหว่างตาของลำต้น ดอกมีลักษณะเหมือนหูกระต่ายหงาย กลีบดอกบนชั้นนอกจะแบน ส่วนกลีบดอกล่างชั้นนอกจะยาว ตรงปลายกลีบมีรอยหยัก มีวงกลมสีแดงที่ดอกชั้นใน เกสรจะเป็นสีเหลือง โดยดอกจะออกห่างจากยอดประมาณ 3-4 ชั้น และที่ตาจะล้อมยอดเอาไว้
  • ผล ผลมีลักษณะเป็นแคปซูลตอกบนก้าน ยาวห้อยเป็นตุ้ม 3 แฉก มีเมล็ด ซึ่งเมล็ดเป็นรูปขอบขนาน มุมมน 4 แฉก มีฐานตัด 3×1.75 มิลลิเมตร สีเทา มีลักษณะเป็นตุ่มเล็ก ๆ
ต้นพญานาคราชออกดอก

สายพันธุ์

ต้นพญานาคราชท่านย่า หรือตัวเมีย (ราชินี หรือนาคินี)

พันธุ์นี้ลำต้นจะมีลักษณะเป็นเกล็ดนูนอูม ลำต้นมีสีเขียว เปลี่ยนสีเมื่อโดนแดด โดยจะเปลี่ยนเป็นสีม่วงอมแดง แตกหน่อบริเวณโคนหรือกลางลำต้น ใบป้อมกลม เมื่อโดนแดดจัดจะเปลี่ยนเป็นสีแดงเข้ม มีดอกสีชมพู ออกดอกบ่อยและง่าย ซึ่งสายพันธุ์นี้จะมีแบบด่างด้วย สำหรับการดูแลควรใช้วัสดุที่มีความโปร่ง ถ้าโดนฝนมีโอกาสเน่าสูง ดังนั้นเวลาฝนตกควรยกกระถางหลบฝน

ต้นพญานาคราชตัวเมีย
Facebook, ชมรมคนปลูกว่านพญานาคราช

ต้นพญานาคราชท่านปู่ หรือตัวผู้

พันธุ์นี้ลำต้นจะมีลักษณะเป็นเกล็ดแบน ๆ มีใบทรงยาวรี ซึ่งปกติใบจะเป็นสีเขียวหากไม่โดนแดด ถ้าโดนแดดใบจะกลายเป็นสีแดง แต่ในส่วนของลำต้นนั้นจะไม่เปลี่ยนสี แตกหน่อบริเวณโคนต้น สามารถนำไปขยายพันธุ์ได้ เมื่อต้นเจริญเติบโตลำต้นก็จะขยายยาวห้อยย้อยลง โดยในช่วงแรกใบจะค่อนข้างแน่น แต่เมื่อต้นแก่แล้วลำต้นก็จะห้อยย้อยลง ใบก็จะน้อยลงตามไปด้วย ในส่วนของดอกสายพันธุ์นี้จะออกดอกสีขาว เมื่อดอกบานเต็มที่จะสามารถติดเมล็ดได้ด้วย ซึ่งต้นพญานาคราชท่านปู่นี้จะมีพันธุ์ด่างด้วย สำหรับสายพันธุ์นี้จะทนแดดทนฝน แต่ดินต้องมีความโปร่งและระบายน้ำได้ดี

ต้นพญานาคราชตัวผู้

วิธีปลูกต้นพญานาคราช

  1. ใช้ดินที่มีส่วนผสมของพืชตระกูลถั่ว หรือดินใบก้ามปู 1 ส่วน กาบมะพร้าวสับ 3 ส่วน ในการปลูก โดยผสมให้เข้ากัน
  2. นำดินที่ได้มาใส่ในกระถาง แนะนำให้ใช้กระถางแบบฉลุ มีรูรอบกระถาง เพื่อให้เกิดการระบายน้ำและอากาศได้ดีขึ้นในช่วงแรกของการปลูก
  3. เลือกและตัดลำต้นพญานาคราชเป็นท่อน ยาวประมาณ 2-4 เซนติเมตร ใช้ขี้เถ้าทาแผลเพื่อกำจัดยางออก จากนั้นนำไปปักชำในกระถาง
  4. เมื่อปลูกเสร็จให้รดน้ำ และนำกระถางไปวางไว้ในบริเวณที่มีแสงแดดครึ่งวัน

วิธีดูแลต้นพญานาคราช

  • แสงแดด หากต้องการให้ต้นพญานาคราชมีใบจำนวนมากก็ควรวางกระถางไว้ในบริเวณที่แสงแดดตอนเช้าส่องถึงประมาณ 2-3 ชั่วโมง หรือแสงแดดรำไรบริเวณใต้ต้นไม้ และมีอากาศถ่ายเทสะดวก โดยต้นพญานาคราชจะแตกใบและรับแสงได้เอง เมื่อมีการแตกใบมากลำต้นก็จะสูงยาวตามไปด้วย แต่ถ้าหากต้องการให้ลำต้นยาว อวบและไร้ใบ ควรวางกระถางไว้ในบริเวณที่มีแสงแดดจัดตลอดวัน และเนื่องจากใบมีลักษณะคล้ายใบพาย หากยังมีใบอยู่ สีของใบจะเปลี่ยนเป็นสีแดงเมื่อโดนแดดจัด ลำต้นจะอวบใหญ่ เมื่อมีแร่ธาตุอาหารครบ บริเวณโคนต้นจะมีตายอดแตกออกมาเรื่อย ๆ และแตกเป็นกิ่งต้นอ่อนได้เรื่อย ๆ จนเต็มกระถาง
  • น้ำ ต้นพญานาคราชเป็นพืชที่ต้องการน้ำน้อย ทนแล้งได้ดี ดังนั้นควรให้น้ำสัปดาห์ละ 1-2 ครั้งก็เพียงพอแล้ว
  • ดิน การเปลี่ยนดินบ่อยครั้งในทุก 3-4 เดือน จะทำให้ต้นพญานาคราชเติบโตได้ดีขึ้น แต่ถ้าหากดินแน่นเกินไปต้นก็จะแห้งบริเวณโคนรากแล้วแตกเป็นต้นใหม่ที่ปลายยอดแทน ดังนั้นไม่ควรปล่อยให้ดินแน่นจนเกินไป เพราะจะส่งผลต่อการเจริญเติบโตของต้นพญานาคราช ในช่วงฤดูฝนก็ควรเปลี่ยนดินให้มีความโปร่งและระบายน้ำได้ดี เพื่อป้องกันการเน่าตาย
  • ปุ๋ย การให้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักสามารถผสมแล้วนำมาโรยปิดทับด้านบนอีกทีก็ได้ แต่แนะนำให้ใช้ปุ๋ยแบบละลายช้า ใส่ห่างโคนต้นเล็กน้อย โดยปกติแล้วต้นพญานาคราชไม่ได้ต้องการปุ๋ยจากดินมากนัก ส่วนใหญ่จะรับแร่ธาตุจากใบและลำต้น
  • ปัญหารากเน่า ต้นพญานาคราชเป็นพืชที่มักมีปัญหารากเน่าอยู่บ่อย ๆ ดังนั้นควรวางกระถางให้สูงจากพื้นดินอย่างน้อย 60-80 เซนติเมตร และบริเวณก้นกระถางจะต้องโปร่งโล่ง ไม่ควรมีภาชนะรองที่ก้นกระถาง เวลารดน้ำจะต้องให้น้ำไหลผ่านลงพื้นดินได้เลย หากมีน้ำขังจะส่งผลให้รากเน่า
วิธีปลูกต้นพญานาคราช
farmrukinlamai.lnwshop.com

ประโยชน์และสรรพคุณ

  1. ต้นพญานาคราชนอกจากจะสามารถปลูกเป็นไม้ประดับได้แล้ว คนไทยโบราณยังมีความเชื่อว่าต้นพญานาคราชเป็นว่านมงคลแห่งยศฐาบรรดาศักดิ์ เมื่อนำมาปลูกไว้ในบ้านจะเป็นมงคลกับชีวิต ได้เลื่อนยศเลื่อนตำแหน่ง มีคนนับหน้าถือตา และยังเชื่อกันอีกว่าหากใครปลูกเลี้ยงจนกระทั่งผลิดอกออกช่อจะมีโชคลาภ เงินทองไหลมาเทมาอย่างไม่น่าเชื่อ
  2. สรรพคุณต้นพญานาคราชมีอเนกอนันต์ในการถอนพิษแมลงสัตว์กัดต่อย เด่นในทางแก้พิษที่เกิดจากเขี้ยว ไม่ว่าจะถูกงูกัด สัตว์มีพิษกัด หรือบาดแผลจากคมเขี้ยวสัตว์ เช่น สุนัข แมว งู แมลงป่อง ตะขาบ ฯลฯ โดยสามารถนำเถาต้นพญานาคราชตำกับเหล้าขาว หรือน้ำซาวข้าว ใช้พอกที่ปากแผล จะช่วยระงับการเจ็บปวดได้ มีสรรพคุณเป็นยาเย็น แต่ไม่สามารถดูดพิษได้โดยตรง

ราคาต่อต้นโดยประมาณ

ต้นพญานาคราชที่ปลูกในกระถางขนาด 5 นิ้ว ราคากระถางละ 50 บาท กระถางขนาด 8 นิ้ว ราคากระถางละ 150-200 บาท กระถางขนาด 12 นิ้ว ราคากระถางละ 1,000-5,000 บาท ทั้งนี้ราคาจะขึ้นอยู่กับขนาดและพันธุ์ของต้นพญานาคราช

สรรพคุณต้นพญานาคราช
www.myhomemygardening.com

แหล่งที่มา

https://oer.learn.in.th

https://oer.lib.buu.ac.th

แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับบทความนี้