กรมป่าไม้กล่าวว่า ไม้เนื้อแข็งเป็นไม้ที่รับได้รับความนิยมมาตั้งแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบัน ถือเป็นไม้มีค่าทางเศรษฐกิจที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการก่อสร้างบ้านเรือน ต่อเรือและยานพาหนะอื่น ๆ รวมไปถึงการทำเฟอร์นิเจอร์ และเครื่องมือเครื่องใช้ต่าง ๆ เนื่องจากไม้เนื้อแข็งหลายชนิดมีทั้งความสวยงามและความแข็งแรง จึงเป็นวัสดุชนิดหนึ่งที่ได้รับความนิยมมาอย่างต่อเนื่อง แต่ทว่าในปัจจุบันไม้เนื้อแข็งคุณภาพดีนั้นหาได้ยากขึ้น เพราะจำนวนของไม้ป่าที่ขึ้นเองตามธรรมชาติลดลงนั่นเอง
ไม้เนื้อแข็ง มีกี่ชนิด ?
ไม้เนื้อแข็งมีอยู่ด้วยกันหลายชนิด โดยแต่ละชนิดจะมีลักษณะและคุณสมบัติแตกต่างกัน เพราะฉะนั้นการนำไปใช้งานต้องเลือกชนิดของไม้ให้เหมาะสม ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของลวดลาย สีสัน รวมไปถึงความทนทานต่อสภาพอากาศและศัตรูไม้ นับเป็นสิ่งสำคัญที่ผู้ใช้ไม้ต้องพิจารณาให้ดี มาดูกันว่าไม้เนื้อแข็งที่ได้รับความนิยมมีกี่ชนิด และอะไรบ้าง
• ไม้มะค่า เนื้อไม้หยาบ หนักแน่น แต่มีความเรียบสม่ำเสมอ ลวดลายมีลักษณะคล้ายไม้สัก โดยเนื้อไม้จะมีสีเหลืองอ่อนและสีเหลืองอมชมพู หากโดนแดดและน้ำก็อาจทำให้เนื้อไม้มีสีเข้มขึ้นได้ นอกจากนี้สีของไม้จะเข้มขึ้นตามอายุการใช้งานด้วย ถือเป็นไม้ที่มีความแข็งแรง และทนต่อความชื้น เชื้อรา รวมถึงศัตรูไม้อย่างปลวกและมอดได้ดี จึงเหมาะกับการใช้เป็นส่วนของโครงสร้างบ้าน รวมไปถึงงานตกแต่งทั้งภายในและภายนอก
• ไม้แดง เนื้อไม้ค่อนข้างแน่น มีสีน้ำตาลอมแดง ลายเส้นค่อนข้างชัดเจน และมีจุดดำแทรกอยู่ นอกจากนี้เนื้อไม้จะมีสีแดงเข้มขึ้นตามอายุการใช้งานด้วย จัดเป็นไม้ที่มีความแข็งแรงและรับน้ำหนักได้เป็นอย่างดี จึงเหมาะกับการนำไปใช้ก่อสร้างภายในและภายนอกอาคาร
• ไม้ประดู่ เนื้อไม้ละเอียดปานกลาง มีกลิ่นหอม และมีความแข็งแรงเทียบเท่ากับไม้แดง แต่ทว่าอัตราการหดตัวนั้นมีน้อยกว่า ไม้ประดู่จะมีอยู่หลายเฉดสีด้วยกัน ตั้งแต่สีชมพูอมส้ม สีแดงอมเหลือง ไปจนถึงสีอิฐแก่ โดยสีของเส้นเสี้ยนจะแก่กว่าสีพื้น ส่วนลายเสี้ยนจะมีลักษณะเป็นริ้วสวยงาม จัดเป็นไม้เนื้อแข็งที่สามารถไสกบ ตกแต่งและชักเงาได้ดี จึงเหมาะกับการนำไปทำเป็นวงกบประตูและหน้าต่าง และใช้ปูพื้นได้อีกด้วย
• ไม้เต็ง เนื้อไม้หยาบ แข็งและเหนียว เสี้ยนลายไม้ไม่ค่อยสวยงาม โดยเนื้อไม้จะมีสีน้ำตาลอ่อนหรือสีน้ำตาลออกเทา หากตัดทิ้งไว้เป็นเวลานานจะทำให้สีของเนื้อไม้เข้มขึ้น ถือเป็นไม้เนื้อแข็งอีกหนึ่งชนิดที่มีความทนทานมากเป็นพิเศษ จึงเหมาะกับการใช้เป็นโครงสร้างภายนอก
• ไม้รัง เนื้อไม้หยาบ หรือละเอียดปานกลาง มีสีน้ำตาลอมเหลือง โดยคุณสมบัติของไม้รังจะคล้ายกับไม้เต็ง แต่จะมีความแข็งแรงน้อยกว่าไม้เต็ง อย่างไรก็ตามในบางกรณีสามารถใช้ไม้รังแทนไม้เต็งได้ ซึ่งจะเหมาะกับงานก่อสร้างที่ต้องรับน้ำหนักมากเป็นพิเศษ
• ไม้ตะแบก สำหรับไม้ตะแบกแดง เนื้อไม้จะแข็งและละเอียด มีสีน้ำตาลถึงน้ำตาลอมเทา ส่วนไม้ตะแบกนาจะมีความละเอียดและแข็งปานกลาง ถือเป็นไม้เนื้อแข็งอีกหนึ่งชนิดที่เหมาะกับการใช้ก่อสร้าง และแปรรูปเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ประเภทต่าง ๆ
• ไม้ตะเคียนทอง เนื้อไม้แข็ง เหนียวและละเอียดปานกลาง มีสีเหลืองหม่นหรือสีน้ำตาลอมเหลือง และมักมีเส้นสีขาวหรือสีเทาขาวผ่านเสมอ ถือเป็นไม้ที่ทนต่อปลวกได้ดี สามารถเลื่อยไส ตกแต่งและชักเงาได้ง่าย จึงเหมาะกับการใช้ก่อสร้างอาคาร และใช้เป็นหมอนรถไฟ
ข้อดีของไม้เนื้อแข็ง
• เนื้อไม้มีความแข็งแรงและทนทาน เนื่องจากเนื้อไม้มีความเหนียวและแน่น จึงทำให้ไม้เนื้อแข็งมีความแข็งแรงและทนทานมากเป็นพิเศษ ซึ่งเหมาะกับการนำไปใช้เป็นวัสดุที่ต้องรับน้ำหนักและแรงกระแทกอยู่ตลอดเวลา นอกจากนี้ไม้เนื้อแข็งแต่ละชนิดยังมีสีสันและลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์อีกด้วย
• ทนต่อแดด ฝนและความชื้น ด้วยความที่เนื้อไม้มีความแข็งมาก จึงทนต่อสภาพอากาศได้เป็นอย่างดี ซึ่งเหมาะกับการนำไปใช้ก่อสร้างบ้านเรือนและตกแต่งส่วนต่าง ๆ ของตัวบ้าน ทั้งนี้ต้องเป็นไม้เนื้อแข็งที่มีอายุมากจึงจะทนต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศได้เป็นอย่างดี
• สามารถนำไปใช้งานได้อย่างหลากหลาย อย่างที่ทราบกันว่าไม้เนื้อแข็งหลายชนิดไม่ได้มีดีแค่ความแข็งแรงและทนทานเท่านั้น แต่ในส่วนของสีสันและลวดลายของเนื้อไม้ก็มีความสวยงามโดดเด่นเช่นเดียวกัน จึงทำให้ไม้เนื้อแข็งสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างหลากหลาย นอกจากใช้สร้างบ้านได้แล้ว ยังสามารถนำไปแปรรูปเป็นเฟอร์นิเจอร์ เครื่องดนตรี เครื่องมือทางการเกษตร และอื่น ๆ อีกมากมาย
• มีอายุการใช้งานยาวนาน ไม้เนื้อแข็งส่วนใหญ่จะมีค่าความทนทานตามธรรมชาติเฉลี่ยสูงกว่า 10 ปี นั่นจึงทำให้โครงสร้างและเครื่องมือเครื่องใช้ประเภทต่าง ๆ ที่ทำจากไม้เนื้อแข็งมีอายุการใช้งานยาวนานกว่าไม้เนื้ออ่อน หากเป็นไม้เนื้อแข็งอายุหลายสิบปีก็จะยิ่งทำให้มีอายุการใช้งานยาวนานมากขึ้น
ข้อเสียของไม้เนื้อแข็ง
• หาได้ยากและราคาแพง ปฏิเสธไม่ได้ว่าในปัจจุบันไม้เนื้อแข็งที่มีคุณภาพดีนั้นหาได้ยากกว่าในอดีต ด้วยความที่เป็นไม้เติบโตช้า จึงทำให้มีจำนวนจำกัด นอกจากนี้คุณสมบัติของไม้เนื้อแข็งยังเป็นที่ต้องการมากในตลาด แต่เมื่อสินค้ามีน้อยจึงทำให้ไม้เนื้อแข็งมีราคาแพงมากกว่าไม้ประเภทอื่น ๆ
• น้ำหนักมาก และเคลื่อนย้ายค่อนข้างยาก อย่างที่ทราบว่าไม้เนื้อแข็งจะมีความเหนียวและแน่น จึงทำให้มีน้ำหนักมากกว่าไม้ประเภทอื่น ๆ และเมื่อนำมาใช้เป็นวัสดุก่อสร้างหรือแปรรูปเป็นเฟอร์นิเจอร์แล้วก็จะทำให้มีน้ำหนักมากเป็นพิเศษ ส่งผลให้การเคลื่อนย้ายทำได้ค่อนข้างลำบาก
• ไม้มีโอกาสบิดและหดตัวได้ ถึงแม้ว่าไม้เนื้อแข็งจะทนต่อแดด ฝนและความชื้นได้ดี แต่ก็ยังมีโอกาสที่จะเกิดการบิดและหดตัวได้เช่นกัน โดยเฉพาะไม้เนื้อแข็งที่มีอายุน้อยและมีความชื้นหลงเหลืออยู่ เมื่อนำมาใช้งานแล้วต้องเผชิญกับแดด ฝนและความชื้นเป็นเวลานาน จะทำให้เกิดความเสียหายได้ง่าย
การใช้ประโยชน์ไม้เนื้อแข็งในปัจจุบัน
ไม้เนื้อแข็งเป็นไม้ประเภทหนึ่งที่ได้รับความนิยมมาอย่างยาวนาน ด้วยคุณสมบัติที่ตอบโจทย์การใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นความสวยงามของเนื้อไม้ รวมถึงความแข็งแรงและทนทาน ทำให้ไม้เนื้อแข็งเหมาะกับการนำไปสร้างบ้านเรือน ซึ่งสามารถใช้เป็นโครงสร้างหรือส่วนประกอบอื่น ๆ ของตัวบ้านก็ได้ และยังสามารถนำไปใช้เป็นวัสดุตกแต่งทั้งภายในและภายนอกได้อีกด้วย นอกจากนี้ยังสามารถใช้ทำเฟอร์นิเจอร์ เครื่องดนตรี เครื่องมือทางการเกษตร และเครื่องมือเครื่องใช้อื่น ๆ อีกมากมาย
จุดเด่นของไม้เนื้อแข็งที่ควรค่าแก่การใช้งาน
ไม้เนื้อแข็งมีอัตราการเจริญเติบโตช้ากว่าไม้เนื้ออ่อน จึงทำให้มีวงปีมากกว่าไม้เนื้ออ่อน สำหรับไม้เนื้อแข็งตามมาตรฐานของกรมป่าไม้จะต้องมีค่าความแข็งแรงสูงกว่า 1,000 กิโลกรัม/ลูกบาศก์เมตรขึ้นไป และค่าความทนทานตามธรรมชาติเฉลี่ยต้องสูงกว่า 10 ปี ทั้งนี้อาจมีไม้บางชนิดที่มีค่าดังกล่าวต่ำกว่า 10 ปี อย่างไรก็ตามจากที่กล่าวมาข้างต้นจะเห็นว่าจุดเด่นของไม้เนื้อแข็งคือความแข็งแรงและทนทาน เมื่อนำไปสร้างบ้านและทำเฟอร์นิเจอร์ก็จะมีอายุการใช้งานยาวนานมากขึ้น
