การปรุงอาหาร หรือหมักอาหารต่าง ๆ นั้น สิ่งที่ขาดไปไม่ได้เลยคือเครื่องเทศ ไม่ว่าจะเป็นอาหารไทย อาหารฝรั่ง หรืออาหารนานาชาติ และในการปรุงอาหารตะวันตก ไม่ว่าจะเป็นการทำสเต๊ก สตูว์ บาร์บีคิวย่าง อบ ซุป และสลัด เรียกว่าเมนูเนื้อสัตว์ต่าง ๆ เช่น ไก่ ปลา และอาหารทะเล สิ่งที่จะขาดไปไม่ได้เลยคือ ใบไทม์ พืชสมุนไพรที่มีกลิ่นหอม และมีประโยชน์อย่างมากมาย ไทม์เป็นสมุนไพรเครื่องเทศ เช่นเดียวกับโรสแมรี่ พาร์สเลย์เสจ และออริกาโน่ ที่เป็นเครื่องปรุงสำคัญของอาหารที่ชาวตะวันตกต้องมีไว้คู่ครัว ปัจจุบันคนไทยก็นิยมใช้ และปลูกกันมากขึ้น วันนี้เราจะพาไปรู้จักกับใบไทม์ สมุนไพรตะวันตก เครื่องเทศปรุงรสอาหารชั้นเยี่ยม ช่วยให้เจริญอาหาร ประโยชน์มากมาย
ใบไทม์ คืออะไร (Thyme) ใช้ทำอะไร มารู้จักกับสมุนไพรเครื่องเทศคู่ครัวอาหารตะวันตก
ใบไทม์ คืออะไร
ใบไทม์ (Thyme) มีถิ่นกำเนิดจากอเมริกาและประเทศแถบยุโรป ได้ถูกนำมาใช้งานตั้งแต่ยุคกรีกโบราณ ในงานศาสนพิธี ซึ่งต่อมาชาวโรมันนำใบไทม์มาใช้ปรุงแต่งรสของชีสและสุรา จนเป็นที่แพร่หลายในยุโรป และกลายมาเป็นสมุนไพรยอดนิยมในการปรุงอาหารตะวันตก โดยเฉพาะอาหารแถบเมอดิเตอเรเนียน เป็นเครื่องเทศสมุนไพรชนิดหนึ่ง อยู่ในกลุ่มตระกูลเดียวกับมินต์ (Lamiaceae) มีใบเล็กเรียวสีเขียว ลักษณะลำต้นเป็นพุ่มเลื้อย ลำต้นเตี้ย ต้นเป็นเถา แตกกิ่งก้านมาก ทอดเลื้อยตามพื้นดินได้ มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ดอกไทม์จะออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ก้านดอกยาว ดอกย่อยเป็นกระจุก มีลักษณะเล็ก ๆ กลีบดอกมีสีชมพู สีขาว สีม่วง ไทม์ชอบอากาศอุ่น แสงแดดครึ่งวันถึงเต็มวัน และชอบดินร่วยซุยระบายน้ำได้ดี กลิ่นหอมของใบไทม์นั้นได้มาจากน้ำมันหอมระเหยที่อยู่ในใบ โดยใบไทม์ใช้ประกอบอาหารได้ทั้งใบสดและแบบแห้งที่ป่นเป็นผง ใบสดจะมีกลิ่นหอมมากกว่า ปัจจุบันมีการปลูกไทม์เป็นพืชสมุนไพรคู่ครัวกันมาก
การปลูกและขยายพันธุ์
ต้นไทม์เป็นพืชสมุนไพรที่เติบโตได้ดีในดินทุกชนิด แต่จะชอบดินร่วนซุยที่ระบายน้ำได้ดีมากกว่า การปลูกที่เป็นที่นิยมนั้นทำได้ 2 วิธี คือ การเพาะเมล็ดพันธุ์ และการใช้กิ่งปักชำ ก่อนที่จะย้ายปลูกลงแปลงดิน การปลูกควรขุดหลุมเว้นระยะห่างกันประมาณ 50 × 50 เซนติเมตร ต้นไทม์ชอบอุณหภูมิประมาณ 15 – 20 องศาเซลเซียส
จำหน่ายดินปลูกต้นไม้ ตลาดพันธุ์ไม้ประเทศไทย kaset.today
การดูแล
ไทม์ชอบดินที่มีสารอาหารมาก ระบายน้ำได้ดี ไม่ชอบน้ำท่วมขัง ชอบแสงแดดพอประมาณ แบบครึ่งวัน หากโดนแดดตลอดวัน ต้องดูแลรดน้ำเสมอ ต้องคอยรดน้ำให้ชุ่ม การรดน้ำทุกเช้าเย็น จะทำให้ไทม์เจริญเติบโตได้รวดเร็ว บำรุงด้วยปุ๋ยหมักธรรมชาติ หรือปุ๋ยหมักชีวภาพ 2 เดือนต่อครั้ง จะทำให้ต้นไทม์แตกกิ่งก้านได้ดี และดกหนา
ปุ๋ยชีวภาพ ศักยภาพของสิ่งมีชีวิตเล็กๆ ที่ช่วยในการเติบโตของพืช
การเก็บเกี่ยว
ไทม์ปลูกง่าย ดูแลไม่ยาก หลังการปลูกประมาณ 4 เดือน สามารถเก็บเกี่ยวได้ เราสามารถเก็บใบไทม์โดยใช้กรรไกรตัดกิ่ง ส่วนที่อยู่เหนือดินขึ้นมาประมาณ 10 เซนติเมตร แต่ระมัดระวังตัดเก็บแบบเบามือ เพราะอาจช้ำได้ เมื่อตัดแล้วก็ยังสามารถตัดเก็บเกี่ยวได้อีกเรื่อย ๆ เพราะต้นเดิมจะแตกใบใหม่ และสามารถเก็บเกี่ยวต่อได้อีกภายใน 30 – 40 วัน การตัดแต่งกิ่งจะยิ่งทำให้ต้นไทม์เติบโตมากขึ้น
การเก็บรักษาใบไทม์
เมื่อตัดเก็บใบไทม์แล้ว ให้นำมาล้างน้ำให้สะอาด ปล่อยทิ้งไว้ให้สะเด็ดน้ำ แล้วให้เรานำใบไทม์มาหั่นให้เป็นฝอย นำไปตากลมให้แห้งสนิท ไม่ควรให้ใบไทม์ถูกแสงแดดโดยตรง เพื่อเป็นการรักษาสีให้สด หลังจากนั้นให้เก็บใส่ถุงหรือกล่องพลาสติกแบบมิดชิด จะทำให้เก็บไว้ได้นาน เมื่อจะใช้ให้นำออกมาปั่นหรือบดเป็นครั้ง ๆ เก็บไว้ในขวด
รู้จักกับต้นไทม์ สายพันธุ์ต่าง ๆ ที่ได้รับความนิยม
เลมอนไทม์ (Lemon Thyme or Citrus Thyme)
ต้นไทม์สายพันธุ์นี้จะมีกลิ่นคล้ายลูกเลมอน หรือพืชตระกูลซิตรัส หรือมีกลิ่นคล้าย ๆ ตะไคร้หอมอ่อน ๆ เลมอนไทม์มีใบกลม นิยมนำมาใช้ปรุงอาหาร ตกแต่งจาน และมีสรรพคุณใช้เป็นยารักษาโรคได้ เลมอนไทม์เข้ากันได้ดีกับอาหารอบหรือย่าง โดยเฉพาะเนื้อปลา
วินเทอร์ไทม์ และซัมเมอร์ไทม์ (Winter Thyme & Summer Thyme)
เป็นสายพันธุ์ไทม์ยอดนิยม ที่นำมาใช้ในการประกอบอาหารมากที่สุด บางที่นิยมเรียกกันว่า French Thyme หรือ English Thyme โดยวินเทอร์ไทม์จะมีใบอ้วนและสั้น ส่วนซัมเมอร์ไทม์จะมีใบเรียวเล็กยาวเหมือนเข็ม ใบไทม์ทั้ง 2 ชนิด นิยมใช้ในการปรุงอาหารและจัดจาน หรือตกแต่งแก้วเพื่อความสวยงาม
สเต็กเนื้อ / เสต็กหมู กับการแต่งจานด้วยใบไทม์
คาราเวย์ไทม์ (Caraway Thyme)
สายพันธุ์ไทม์ชนิดนี้ ใบจะมีกลิ่นคล้ายเมล็ดยี่หร่าของไทย มีกลิ่นหอมที่ออกจะร้อนและมีความแรง มีถิ่นกำเนิดจากแถบประเทศอิตาลีและสเปน
ไวลด์ไทม์ หรือไทม์ป่า (Wild Tyhme)
เป็นสายพันธุ์ไทม์ที่มักพบได้ตามธรรมชาติ มีใบขนาดเล็กเป็นฝอย มีดอกสวยงาม ใช้ปลูกเป็นพืชคลุมดินได้ด้วย ส่วนมากจะใช้ในการตกแต่งจาน
ประโยชน์ของใบไทม์
1. ใช้เป็นเครื่องเทศปรุงรสอาหาร ช่วยให้อาหารมีกลิ่นหอม โดยเฉพาะเนื้อสัตว์ต่าง ๆ และยังประกอบอาหารได้หลากหลาย
2. สรรพคุณของสารไทม์มอล Thymol ในใบไทม์ จะช่วยในการย่อยอาหาร แก้ท้องอืด และทำให้เจริญอาหาร ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น
3. มีสารที่ช่วยลดคราบจุลินทรียที่ทำให้เกิดกลิ่นปาก ช่วยยับยั้งป้องกันรักษาโรคเหงือกและฟัน
4. ช่วยลดอาการอักเสบของผิวหนัง ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนโลหิตในร่างกาย ระบบทางเดินหายใจ โรคหลอดลมอักเสบ ช่วยบรรเทาอาการไอ
5. มีสารอาหารสำคัญ เช่น วิตะมินซี วิตะมินบีรวม วิตะมินดี โซเดียม ซิลิคอน แคลเซียม สังกะสี และไอโอดีน
6. ใบไทม์มีน้ำมันหอมระเหย ไอโซโพรซิลเมธิลฟีนอล (IsopropylMethyphenol) และสารโมโนเทอร์ปีนฟีนอล (Monoterpene phenol) ที่ช่วยต้านเชื้อรา แบคทีเรีย และเชื้อจุลินทรีย์
การปลูกไทม์และสมุนไพรตะวันตกหลาย ๆ ชนิด ในประเทศไทยนั้น ได้มีการปลูกกันมานานแล้วเหมือนกัน เพราะถือเป็นพืชผักที่ปลูกง่าย ดูแลง่าย เหมาะจะปลูกเป็นพืชผักสวนครัว ควบคู่ไปกับสมุนไพรไทยชนิดต่าง ๆ แต่การดูและต้นไทม์นั้น ก็ต้องศึกษาข้อมูลทางธรรมชาติให้ดี ใบไทม์นั้นมีกลิ่นหอมสดชื่น และด้วยใบที่มีขนาดเล็กน่ารัก ๆ ทำให้นอกจากนิยมปลูกลงดินแล้ว ยังนิยมนำมาปลูกเป็นไม้กระถาง ไว้ประดับตกแต่ง เป็นไม้สวยงามได้อีกด้วยเช่นกัน