ชื่อภาษาอังกฤษ Epipremnum
ชื่อวิทยาศาสตร์ แตกต่างกันไปตามสายพันธุ์
ชื่ออื่นๆ พลู
วงศ์ ARACEAE
Epipremnum หรือที่เราเรียกกันสั้นๆ ว่าต้นอิพิ คือพันธุ์ไม้ที่มีจุดเด่นตรงรูปร่างและลวดลายของใบที่สวยงาม แต่ละสายพันธุ์ก็มีเสน่ห์แตกต่างกันไป ทั้งโทนสี ขนาดใบ และลักษณะพิเศษต่างๆ เช่น รอยฉลุ หางกระเบน ริ้วสีตามกิ่งก้าน เป็นต้น และยังมีความน่าสนใจตรงที่บางสายพันธุ์อยู่ในวงศ์เดียวกับพลูด่าง แต่บางสายพันธุ์กลับอยู่วงศ์เดียวกับมอนสเตอร่า ทำให้รูปแบบของต้นอิพิมีความหลากหลาย เป็นที่ถูกอกถูกใจนักสะสมไม้ใบอย่างมาก นอกจากนี้อิพิยังเป็นไม้มงคลที่ดูแลง่าย พร้อมกับมีคุณสมบัติฟอกอากาศได้เป็นของแถมอีกด้วย
ความเชื่อเกี่ยวกับต้นอิพิ
นอกจากจะเป็นไม้ประดับในกลุ่มไม้ใบที่ได้รับความนิยมอย่างล้นหลามแล้ว อิพิทุกสายพันธุ์ก็ยังเป็นไม้มงคลที่ควรมีติดบ้านไว้อีกด้วย โดยพื้นฐานจะเสริมความเป็นสิริมงคลให้กับเจ้าของต้นไม้และครอบครัว คิดทำสิ่งใดก็ราบรื่นและประสบความสำเร็จอย่างที่ต้องการ ช่วยให้มีจิตใจเบิกบานเพื่อเปิดรับสิ่งดีๆ ที่จะเข้ามาในชีวิตได้เต็มที่ นอกจากนี้แต่ละสายพันธุ์ก็จะมีความโดดเด่นในการเสริมมงคลแต่ละด้านที่แตกต่างกันออกไปอีก
ลักษณะของต้นอิพิ
- ลักษณะของลำต้น
เป็นไม้เลื้อยที่มีลำต้นทรงกระบอก ผิวเรียบเกลี้ยงสีเขียวสด บางสายพันธุ์จะมีสีอื่นแซมตามส่วนต่างๆ ของลำต้นบ้าง เช่น สีส้มแดง สีน้ำตาล สีเขียวเหลือง เป็นต้น เมื่อลำต้นยืดยาวมากขึ้นจะเริ่มเห็นเป็นข้อปล้องที่มีรากโผล่ออกมา โดยรากนี้จะทำหน้าที่จะเป็นตัวยึดเกาะให้กับต้นพืชด้วย
- ใบ
โคนใบกว้าง ปลายใบเรียวแหลม ผิวสัมผัสเรียบลื่นเป็นมันเงา บางพันธุ์มีรอยฉีกหรือรอยฉลุเมื่อต้นอิพิโตเต็มที่ และเฉดสีของแต่ละพันธุ์ก็แตกต่างกันไป
สายพันธุ์ยอดนิยม
- อิพิด่างขาว เป็นสายพันธุ์ที่มีทั้งขนาดใหญ่และขนาดเล็ก พันธุ์ต้นเล็กมีใบคล้ายรูปหัวใจแต่พันธุ์ต้นใหญ่ใบจะกว้างและยาวกว่า โทนสีเป็นขาวนวลผสมเขียวเข้ม ลวดลายมักจะสลับกันไปตามแนวเส้นใบ
- อิพิด่างเหลือง ลักษณะโดยรวมจะคล้ายกับพันธุ์ด่างขาว แต่จะมีแค่พันธุ์ต้นเล็กเท่านั้น โทนสีเป็นเขียวสดผสมเหลือง โดยรอยด่างเหลืองจะกระจายตัวอย่างอิสระทั่วหลังใบ
- อิพิพริมนัม เป็นพันธุ์ที่หลายคนรู้จักกันในชื่อพลูฉีกด่าง ใบมีขนาดค่อนข้างใหญ่ มีสีเขียวผสมขาว เมื่อโตเต็มที่ใบจะมีรอยฉีกจากขอบนอกเข้าหาแกนกลางใบ ตอนที่ใบยังเล็กจะไม่มีรอยฉีก ให้สังเกตลักษณะของพันธุ์แท้จากกิ่งก้านที่มีริ้วสีขาวเรียงตัวตามแนวยาวแทน
- อิพิมาร์เบิล ลำต้นจะเป็นสีออกขาวแล้วมีเส้นสีเขียวเป็นริ้วตามยาว ส่วนใบเป็นทรงคล้ายพลูด่าง สีผสมขาวและเขียว แต่มีสีขาวมากกว่า บางใบอาจมีรอยฉลุให้เห็นบ้าง
วิธีการปลูก
นอกจากดูแลรักษาง่ายแล้วก็ยังเพาะเลี้ยงได้ง่ายด้วยวิธีปักชำ โดยเริ่มจากเลือกต้นพันธุ์ที่สมบูรณ์แข็งแรง ถ้าเป็นต้นอิพิที่พึ่งซื้อมาเลี้ยงได้ไม่นาน ควรรอให้ระบบรากขยายตัวเต็มที่ก่อนแล้วค่อยตัดส่วนยอดมาใช้ หลังจากได้ยอดอิพิที่ต้องการแล้วเราจะทำได้ 2 วิธี ง่ายที่สุดก็คือการแช่น้ำทิ้งไว้ในพื้นที่ร่มหรือแดดรำไร คอยดูแลเปลี่ยนน้ำไปสักพักจะมีรากงอกออกมา ก็สามารถนำไปปลูกลงกระถางต่อได้ อีกแบบหนึ่งคือให้ปลูกลงกระถางที่เตรียมแกลบผสมขุยมะพร้าวไว้อย่างละครึ่ง ส่วนดินร่วนจะผสมลงไปด้วยหรือไม่ก็ได้ จากนั้นนำยอดปักลงไปพร้อมผูกยึดกับไม้หลัก วางในร่มและรดน้ำอย่างสม่ำเสมอ เมื่อแตกใบใหม่ค่อยย้ายไปบริเวณที่ได้รับแดดมากขึ้น ควรเลี้ยงต้นกล้าอิพิในกระถางเดิมจนกว่ารากจะเดินเต็มค่อยทำการย้ายอีกครั้ง
วิธีการดูแลรักษา
- แสง แล้วแต่สายพันธุ์ มีทั้งแบบที่ต้องปลูกในร่มหรือแดดรำไรเท่านั้นและแบบที่ปลูกกลางแจ้งได้
- น้ำ ต้องการน้ำปานกลาง อาจรดวันละครั้งแต่ปริมาณน้อย หรือรด 3-4 ครั้งต่อสัปดาห์ก็ได้
- ดิน เติบโตได้ดีในดินร่วนซุยที่ระบายน้ำและระบายอากาศได้ดี
- ปุ๋ย ใช้ปุ๋ยออสโมโค้ทหรือปุ๋ยเมล็ดสำหรับไม้ใบตระกูลอิพิโดยเฉพาะ ส่วนปริมาณการใช้ให้ปรับไปตามการเจริญเติบโตของลำต้น และอ้างอิงตามคำแนะนำของผลิตภัณฑ์ที่เลือกใช้
คุณประโยชน์ที่ได้จากต้นอิพิ
เมื่อกระแสนิยมของพันธุ์ไม้ใบตระกูลมอนสเตอร่าและพลูชนิดต่างๆ เพิ่มมากขึ้น ก็มีผลให้ต้นอิพิที่มีใบสวยงามและเพาะเลี้ยงง่าย กลายเป็นกลุ่มพันธุ์ไม้ที่ตลาดต้องการสูงตามไปด้วย คนเลี้ยงอิพิส่วนมากไม่ได้เน้นประโยชน์ในด้านอื่นนอกจากความสวยงามและความล้ำค่าในรูปแบบของต้นไม้สะสม แต่ไม่ได้หมายความว่าต้นอิพิจะไม่มีประโยชน์อื่นเลย เพราะคุณสมบัติเด่นก็คือเป็นไม้ฟอกอากาศที่ดูดซับสารพิษได้ และช่วยกรองฝุ่นละอองขนาดเล็กที่ฟุ้งอยู่ในอากาศได้ด้วย
อิพิมาร์เบิล สายพันธุ์ที่ราคาสูงเกือบครึ่งแสน
สำหรับคนที่อยู่ในวงการพันธุ์ไม้ใบอยู่แล้ว อาจจะไม่รู้สึกแปลกใจมากเท่าไรกับราคาขนาดนี้ แต่คนนอกฟังแล้วก็คงเกิดความสงสัยอยู่เหมือนกัน ว่าอะไรทำให้ต้นไม้ขนาดเล็กมีราคา 30,000-50,000 ได้ ต้นอิพิมาร์เบิลเคยขึ้นแท่นเป็นต้นไม้ยอดนิยมแห่งปีมาแล้ว เพราะมีลวดลายสวยงามด้วยโทนสีขาวนวลผสมเขียวมรกต โดยสีขาวเป็นสีหลักแล้วมีสีเขียวกระจายตัวประปราย บางครั้งใบก็ยังมีรอยฉีกเพิ่มมาในภายหลังอีกด้วย ว่ากันว่ายิ่งอิพิมาร์เบิลโตมากเท่าไรก็ยิ่งสวย และราคาจะยิ่งแพงขึ้นเรื่อยๆ อีกต่างหาก
