สำหรับทางด้านจิตวิทยาแล้ว สีแดง เป็นสีที่ให้ความรู้สึกตื่นเต้น เร่าร้อน ช่วยปลุกความกล้า ความฮึกเหิม ความกระตือรือร้น รวมถึงช่วยเสริมสร้างความมั่นอกมั่นใจและกระตุ้นความอยากอาหาร เมื่อรู้แบบนี้ หากมีสิ่งใดที่เกิดผลิตผลอันมีสีสันแนวนั้นก็คงจะน่าสนใจมากๆ เช่นนั้น เราจึงขอนำเสนอพรรณไม้ที่มีชื่อเสียงเรียงนามว่า ขนุนแดงสุริยา เพียงชื่อก็ชวนกระตุ้นต่อมความอยากรู้และอยากรับประทานเสียแล้ว…มาทางนี้เร็วเถิด ข้อมูลน่ารู้รออยู่จ้า…
ขนุนแดงสุริยา ถูกจัดว่าเป็นขนุนพันธุ์เบา โดยตามประวัติของขนุนนั้นเป็นพรรณไม้ที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในเขตเอเซียใต้ ก่อนจะแพร่หลายไปที่เอเซียตะวันออกเฉียงใต้ และได้รับความนิยมสูงสุดในคาบสมุทรมลายู
ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ ‘Artocarpus Heterophyllus’
และอยู่ในวงศ์ ‘MORACEAE’
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของขนุนแดงสุริยา
ต้น จัดเป็นประเภทไม้ยืนต้นซึ่งเมื่อมีการเจริญเติบโตเต็มที่จะมีความสูงราว 8-15 เมตร ลักษณะของต้นเป็นรูปทรงกระบอกและมีความกว้างของพุ่มประมาณ 4-6 เมตร แล้วทุกส่วนของต้นจะมีน้ำยางสีขาว
ใบ จะออกแบบสลับกัน ลักษณะของใบเป็นรูปรี ปลายใบจะแหลมและส่วนโคนมีความมน
ดอก จะเป็นดอกแบบแยกเพศอยู่ในต้นเดียวกัน โดยดอกตัวผู้มีลักษณะเป็นแท่งยาวๆ ซึ่งจะออกตรงโค้นต้น กิ่งก้าน และง่ามใบ ส่วนดอกตัวเมียก็จะเป็นแท่งเช่นเดียวกัน และออกตามส่วนลำต้น แล้วมีก้านของช่อดอกขนาดใหญ่กว่าช่อดอกตัวผู้ ทั้งนี้ ดอกตัวผู้จะมีกลิ่นเหมือนส่าเหล้า แต่ดอกตัวเมียจะไม่มีกลิ่นใดๆ
ผล เป็นผลรวม ลักษณะรูปกลมปนรี เมื่อโตเต็มที่จะมีน้ำหนักประมาณ 8-25 กิโลกรัม ส่วนของเนื้อหุ้มเมล็ด หรือ ยวง เป็นสีแดงเข้มหรือสีเปลือกหมากสุกซึ่งจะมีความหนา 0.5-1.2 เซนติเมตร และมีความกรอบรสชาติหอมหวาน ในแต่ละผลจะมีเนื้อหรือ ยวง ราว 52% ของน้ำหนักผล การออกผลจะออกปีละ 2 ครั้ง
การขยายพันธุ์ของ ขนุนแดงสุริยา
สามารถทำได้ 4 วิธีด้วยกัน คือ
(1) การเพาะเมล็ด วิธีนี้ต้นกล้าที่ได้จะมีการเจริญเติบโตและติดดอกออกผลค่อนข้างช้า
(2) การทาบกิ่ง วิธีนี้ต้นกล้าจะมีรากแก้ว การเจริญเติบโตและติดดอกออกผลค่อนข้างเร็ว
(3) การติดตา วิธีนี้ต้นกล้าจะมีรากแก้ว และมีการเจริญเติบโตกับติดดอกออกผลเร็ว แต่เป็นวิธีที่ทำได้ยากจึงไม่เป็นที่นิยม
(4) การเสียบยอด วิธีนี้ต้นกล้าจะมีรากแก้ว การเจริญเติบโตกับติดดอกออกผลค่อนข้างรวดเร็ว
การปลูกและการดูแลรักษา ขนุนแดงสุริยา
- การปลูก เป็นการปลูกที่ไม่มีความยุ่งยากเลย พื้นที่ปลูกควรจะเป็นพื้นที่ลุ่ม น้ำท่วมไม่ถึง หรือสามารถปลูกแบบ
ยกร่องก็ได้ หลุมปลูกควรจะมีขนาด (กว้างxลึก) 50×60 เซนติเมตร เมื่อขุดหลุมเรียบร้อยก็ให้ตากดินที่ขุดไว้สัก 10 วัน ก่อนจะนำปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักรองที่ก้นหลุม และผสมกับดินที่ขุดตากไว้ จากนั้นจึงนำต้นกล้าลงปลูก แล้วกลบดินให้สูงกว่าโคนต้นเล็กน้อยพร้อมกับปักไม้ข้างๆ ต้นเพื่อป้องกันการโค่นล้ม
- การดูแลรักษา เนื่องด้วยขนุนพันธุ์นี้มีความทนทานต่อความแห้งแล้งและโรคแมลง การดูแลจึงไม่ได้ยากนัก
เพียงทำตามนี้ก็จะลดปัญหาใดต่อการปลูกแล้ว
- การให้น้ำ หลังจากปลูกใหม่ๆ ให้รดน้ำทุกวัน เมื่อต้นขนุนตั้งตัวได้ก็ให้รดน้ำห่างออกไป 3-4 วัน ต่อ ครั้ง แล้วเมื่อ
ปลูกได้ 1 ปี ก็สามารถปล่อยและไม่ต้องให้น้ำ แต่ควรจะสังเกต แล้วรดน้ำ เมื่อมีอาการดินแห้ง
- การกำจัดวัชพืช เป็นสิ่งที่ควรทำให้เป็นประจำ มิเช่นนั้นวัชพืชจะแย่งน้ำแย่งอาหารจากต้น วิธีแก้ไขเรื่องวัชพืช
เพื่อไม่ต้องเสียเวลากำจัดวัชพืช สามารถทำได้ด้วยการปลูกพืชคลุมดิน หรือปลูกพืชแซม
- การใส่ปุ๋ย เนื่องจากขนุนเป็นพืชที่สามารถปลูกได้ในดินเกือบทุกชนิด เพียงให้ดินนั้นมีความอุดมสมบูรณ์ ต้น
ขนุนก็จะเจริญเติบโตได้ดี การบำรุงควรจะทำ เมื่อต้นที่ปลูกมีอายุได้ 1-3 ปี โดยการใส่ปุ๋ยบำรุงดินทุกๆ 45 วัน และฉีดพ่นปุ๋ยทางใบทุกๆ 10-14 วัน
เรื่องโรคพืชและแมลงศัตรูพืชสำหรับขนุนพันธุ์นี้ก็มีเพียงเล็กน้อยเท่านั้น เช่น
- โรคเชื้อรา จะเกิดในช่วงที่ออกดอกและผล ทำให้ผลอ่อนเน่าและเป็นสีดำ วิธีป้องกัน ทำได้ด้วยการตัดแต่งกิ่ง
อย่าให้ต้นขนุนมีความทึบ พร้อมกันนั้นก็ให้ฉีดพ่นสารป้องกันเชื้อรา 2-3 ครั้ง โดยให้ห่างกัน 5-7 วัน
- แมลงที่คอยทำลายต้น ได้แก่ หนอนไชลำต้น ซึ่งจะพบในต้นที่มีอายุมากแล้ว โดยหนอนจะไชตามกิ่งของขนุน
วิธีป้องกัน ให้นำสำลีชุบยาฆ่าแมลงและปิดปากรู วิธีนี้จะทำให้หนอนตาย จากนั้นก็ให้ตัดกิ่งที่หนอนไช แล้วเผาทำลายเสีย
คุณประโยชน์ของขนุนสุริยา
คุณประโยชน์ของพรรณไม้ชนิดนี้ก็มีมากไม่น้อยเลย อาทิ แก่นกับราก ช่วยบำรุงโลหิตและทำให้เลือดเย็น เนื้อหุ้มเมล็ดสุก เนื้อในเมล็ด ผลสุก และเมล็ดขนุน ช่วยบำรุงกำลังและช่วยให้หัวใจสดชื่น เมล็ด ช่วยบำรุงร่างกาย ช่วยบำรุงน้ำนม ขับน้ำนม ทำให้น้ำนมของแม่มีเพิ่มมากขึ้น ผลสุก ช่วยแก้อาการกระหายน้ำ ช่วยแก้อาการเมา เนื้อหุ้มเมล็ดสุก ใช้หมักทำเหล้า แก่น ใช้ทำสีย้อมผ้า (นิยมใช้ย้อมสีจีวรของพระ) ส่าแห้ง นำไปใช้ทำเป็นชุดจุดไฟ
นอกจากนี้ เนื่องด้วยเป็นไม้ยืนต้นที่มีลักษณะเป็นทรงพุ่มจึงทำให้สามารถนำไปใช้เป็นต้นไม้ที่ให้ร่มเงาสำหรับอาคารสถานที่ สวนสาธารณะ จุดต่างๆ ที่ต้องการร่มเงา หรือดัดแปลงเพื่อเป็นไม้ประดับตามบ้านเรือน โดยทำให้เข้ากับสไตล์การจัดสวนได้ ไม่ว่าจะสวนสไตล์ไทย หรือ สวนสไตล์วินเทจ ก็สวยงามลงตัวไม่เหมือนใครแล้ว
อีกประการที่อยากจะบอกกล่าวสำหรับผู้ที่ต้องการปลูก ขนุนแดงสุริยา ก็คือ ขนุนถือเป็นไม้มงคลซึ่งมีความเชื่อว่าจักทำให้มีคนเกื้อหนุนและผลักดันในทุกเรื่อง การปลูกที่บ้านควรจะปลูกในวันศุกร์ เพราะเป็นวันดีอันจะทำให้ต้นไม้ผลิดอกออกผลไม่ขาด
ทั้งหมดเหล่านี้แหละเป็นสิ่งน่ารู้ของพรรณไม้ที่ให้ประโยชน์ทั้งทางรูปและทางรสแถมมีแต่ความง่ายดายซึ่งเหมาะกับทุกคนทุกบ้านจริงๆ
