ในปัจจุบันปุ๋ยที่หลากหลายแบบให้ได้เลือกใช้กัน ทั้งปุ๋ยสังเคราะห์ ปุ๋ยจากธรรมชาติ หรือปุ๋ยผสมระหว่างสังเคราะห์และธรรมชาติ ในแต่ละแบบก็จะมีความโดดเด่นและการนำไปใช้ที่แตกต่างกัน แต่สำหรับผู้ที่ต้องการใช้ปุ๋ยที่ทำมาจากธรรมชาติและต้องการปริมาณไนโตรเจนปริมาณมากเพื่อเพิ่มความสูงของต้นไม้อย่างรวดเร็ว ปุ๋ยที่แนะนำก็คือ ปุ๋ยขี้วัว นั่นเอง
ปุ๋ยขี้วัวมีกี่ประเภท
ปุ๋ยขี้วัวนม
เป็นปุ๋ยคอกชนิดหนึ่งที่สามารถนำมารองพื้นในการปลูกพืชไร่อายุยาว เช่น ยางพารา อ้อย เป็นต้น ช่วยทำให้ดินสามารถเก็บความชื้นได้นานมากกว่าเดิม ซึ่งข้อดีข้อนี้ทำให้พืชสามารถทนร้อนทนหนาวทนแล้งได้ดีและสามารถช่วยฟื้นตัวเร็วอีกด้วย อีกทั้งยังช่วยปรับค่า pH ให้เป็นกลางในสระน้ำ คลุกเมล็ดพันธุ์พืชในมูลวัวก่อนปลูกเป็นการรักษาไม่ให้มอดแมลงเจาะกิน ปรับปรุงสภาพดินที่เสื่อมโทรม ทำให้ดินมีระบายน้ำได้ดีอากาศถ่ายเทได้สะดวก ช่วยเพิ่มความคงทนให้แก่เม็ดดินเป็นการลดการชะล้าง
ปุ๋ยขี้วัวเนื้อ
เป็นปุ๋ยที่ช่วยปรับสภาพความเป็นกรด – ด่าง ในดินและน้ำ ทั้งยังช่วยย่อยสลายอินทรีย์วัตถุในดินให้เป็นธาตุอาหารแก่พืช พืชสามารถดูดซึมไปใช้ได้เลย โดยไม่ต้องใช้พลังงานมากเหมือนการใช้ปุ๋ยวิทยาศาสตร์ ช่วยเร่งการเจริญเติบโตของพืชให้สมบูรณ์ เพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดิน ช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ในดิน ทำให้ดินมีความร่วนซุย และช่วยดูดซับความชื้นไว้ในดินให้นานขึ้น
ปุ๋ยขี้วัวดีอย่างไร มี K P N เท่าไหร่กัน?
K P N ในปุ๋ยขี้วัวเนื้อ
ปุ๋ยขี้วัวเนื้อที่ดีจะต้องมีปริมาณของธาตุไนโตรเจน (N) ปริมาณ 1.25% ปริมาณธาตุฟอสฟอรัส (P) ปริมาณ 0.01% และมีปริมาณธาตุโพแทสเซียม (K) ปริมาณ 2.12%
K P N ในปุ๋ยขี้วัวนม
ปุ๋ยขี้วัวนมที่ดีนั้นจะต้องมีปริมาณธาตุไนโตรเจน (N) ปริมาณ 1.95% ปริมาณธาตุฟอสฟอรัส (P) ปริมาณ 1.76% ปริมาณธาตุโพแทสเซียม (K) ปริมาณ 1.43% ปริมาณธาตุแคลเซียม (Ca) ปริมาณ 1.82% ปริมาณธาตุแมกนีเซียม (Mg) ปริมาณ 0.56% และมีปริมาณธาตุกำมะถัน (S) ปริมาณ 0.07%
“ปุ๋ยขี้วัว” ใช้แบบไหนใช้อย่างไรจึงเหมาะสม
สำหรับปุ๋ยขี้วัวนี้เหมาะกับพืชที่กำลังจะขยายราก เนื่องจากปุ๋ยขี้วัวประเภทนี้จะช่วยบำรุงรากได้ดียิ่งขึ้น แต่ควรจะใช้เป็นมูลวัวที่ค่อนข้างเก่าหน่อย เนื่องจากมูลวัวที่สด จะทำให้เกิดความร้อนและมีการดึงไนโตรเจนจากดินไปใช้ ทำให้พืชอาจมีอาการใบเหลืองและตายได้ ในการใส่ปุ๋ยขี้วัวจะต้องใช้ไม่เกินเดือนละ 1 ครั้ง เพราะปุ๋ยขี้วัวมีไนโตรเจนเยอะ อาจจะอันตรายแก่พืชหรือต้นไม้ที่ได้ใส่ปุ๋ยเข้าไป
วิธีทำปุ๋ยขี้วัว
อุปกรณ์การทำปุ๋ยขี้วัว
- ปุ๋ยคอกที่ทำมาจากมูลสัตว์ จำนวน 100 กิโลกรัม แบ่งออกเป็น 4 ถุง
- รำละเอียด จำนวน 5-10 กิโลกรัม
- ปุ๋ยชีวภาพหรือน้ำหมักชีวภาพ จำนวน 2 ลิตร
- แกลบสีดำ จำนวน 100 กิโลกรัม
- กากน้ำตาล จำนวน 20 ลิตร
- น้ำสะอาด จำนวน 20-30 ลิตร
- ถังพลาสติดขนาด 50 ลิตร จำนวน 1 ใบ
วิธีในการทำปุ๋ยขี้วัว
- จะต้องเตรียมสถานที่ในการทำปุ๋ยขี้วัว โดยควรจะใช้ลานกว้างที่มีพื้นที่เสมอและเรียบกันทั้งหมด
- เทวัสดุสามอย่างเข้าด้วยกัน คือ ปุ๋ยคอกที่ทำมาจากมูลสัตว์, แกลบสีดำ และรำละเอียด เข้าด้วยกัน บนลานกว้างที่เตรียมไว้
- เทส่วนผสมสามอย่าง คือ ปุ๋ยชีวภาพหรือน้ำหมักชีวภาพ, กากน้ำตาล และน้ำ ถ้าหากใช้น้ำประปาจะต้องตั้งทิ้งไว้เป็นเวลา 2 วัน เพื่อให้กลิ่นคลอรีนระเหยออกจากน้ำให้หมดก่อน ลงในถัง แล้วทำการคนให้เข้ากันทั้งหมด
- นำบัวรดน้ำที่ผสมกันแล้วรดลงที่กองปุ๋ยที่ได้ผสมไปในข้างต้น แล้วคลุกให้เข้ากัน จนหมดน้ำที่ผสมไว้ ใช้มือบีบดู ถ้าเป็นก้อน ไม่มีน้ำไหลออกมาตามง่ามมือ ก็เป็นอันใช้ได้
- ล้อมกองปุ๋ยให้เป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า โดยให้มีความสูงไม่เกิน 1 ฟุต ถ้าหากสูงเกินกว่าที่กำหนดไว้อาจจะทำให้เกิดความร้อน จนทำให้จุลินทรีย์ตายได้ จากนั้นให้นำกระสอบป่านหรือกระสอบปุ๋ยมาคลุมไว้ในที่ร่มเป็นระยะเวลา 48 ชั่วโมง จากนั้นก็สามารถนำไปใช้งานได้ทันที
เคล็ดลับวิธีใช้ปุ๋ยขี้วัวให้ได้ประสิทธิภาพ
- การนำปุ๋ยขี้วัวประมาณ 1 กำมือ ใส่ในถังขนาด 10 ลิตร แล้วแช่ไว้เป็นระยะเวลา 24 ชั่วโมง จากนั้นน้ำจะมีสีแดงออกมาจำนวนมาก ให้นำน้ำสีแดงไปรดที่ต้นไม้หรือพืช ปริมาณ 1 ใน 4 ของแก้วต่อต้นไม้ 1 ต้น สำหรับต้นไม้ต้นเล็ก ส่วนต้นใหญ่สามารถรดได้ 1 แก้วเมื่อรดจะเห็นได้ชัดเจนเลยว่าต้นไม้จะสดชื่นและสวยงามอย่างชัดเจน
- ไม่ควรใส่ปุ๋ยขี้วัวเกินเดือนละ 1 ครั้ง เนื่องจากเป็นการให้ไนโตรเจนมากเกินไป เป็นอันตรายต่อพืชได้
ราคาของปุ๋ยขี้วัว
สำหรับราคาของของปุ๋ยขี้วัวเนื้อที่ขายในปัจจุบันจะมีราคาที่ไม่แพงและถูก สามารถแตะต้องได้ทั้งชาวเกษตรกรหรือบุคคลทั่วไป โดยที่ราคาจะอยู่ที่ 20-50 บาทต่อ 1 กระสอบ นิยมเป็นปุ๋ยที่เป็นเม็ดหรือเป็นผงละเอียด ส่วนปุ๋ยขี้วัวนมจะมีราคาที่ค่อนข้างสูงเล็กน้อย จะจำหน่ายอยู่ที่ราคา 150-300 บาทต่อ 7-10 กิโลกรัม หรือ 1 กระสอบ โดยราคาก็จะขึ้นอยู่กับ%ของขี้วัวนมกับส่วนผสมอื่นๆที่ผสมใส่เข้าไปเพิ่มเติม
แหล่งอ้างอิง
: https://www.opsmoac.go.th/angthong-local_wisdom-preview-421091791839
