หากเดินผ่านร้านขายน้ำผักผลไม้สด เชื่อว่าหลายคนต้องเห็นน้ำผักสีแดงที่มีป้ายติดไว้ว่า น้ำบีทรูท อย่างแน่นอน ซึ่งหลายคนอาจสงสัย และไม่เคยเห็นหน้าตาของบีทรูทมาก่อนเลยก็ได้ แต่บอกได้ว่า บีทรูทนั้นเป็นผักอีกชนิดที่คุณค่าทางสารอาหารนั้นสูงมากทีเดียว ดังนั้นบทความนี้จะพาไปทำความรู้จักกับบีทรูทให้มากขึ้น
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์และที่มาของบีทรูท
บีทรูท ภาษาอังกฤษ(Beetroot) หรือมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Beta vulgaris มีถิ่นกำเนิดมาจากแถบทวีปยุโรป และเมเดิเตอร์เรเนียน บีทรูทคือเป็นพืชล้มลุกขนาดเล็ก ลำต้นมีขาดสั้นๆที่เชื่อมกันระหว่างรากกับใบ ตัวใบแทงออกมาจากบริเวณโคนของลำต้น ใบมีลักษณะเป็นใบเลี้ยงเดี่ยว มีก้านใบยาว ใบเรียงสลับรอบๆก้าน ตัวใบมีลักษณะทรงรี ขอบใบมีรอยหยัก ใบมีสีเขียวและลายเส้นสีแดงอมม่วง ในส่วนของรากบีทรูทนั้นเป็นรากแก้วที่พองโต หรือที่เรียกกันว่าหัว มีลักษณะเป็นทรงกลม มีสีม่วงอมแดง สีแดงเลือดหมู ตามสายพันธุ์ของบีทรูท และมีรากฝอยเล็กๆงอกออกมารอบๆหัว ลักษณะเปลือกบางผิวเรียบ ภายในมีเนื้อแน่นฉ่ำน้ำ รสชาติหานกรอบ มีปลายรากแก้วยาวขนาดเล็กที่แทงลงภายในดิน สามารถนำมารับประทานสดได้ หรือจะนำมาคั้นเป็นน้ำบีทรูทเพื่อรับประทานก็ได้ ดอกของบีทรูทมีลักษณะเป็นช่อดอกยาวและมีดอกย่อยอยู่ ดอกมีลักษณะเป็นช่อมีขนาดเล็กๆ ดอกมีสีเขียวอ่อน ผลของบีทรูทนั้นมีลักษณะทรงยาวและรี มีขนาดเล็กๆ
วิธีการปลูกและดูแลรักษาบีทรูท
บีทรูทนั้นนิยมปลูกกันในทางภาคเหนือของประเทศไทย โดยหากจะเริ่มปลูกนั้นต้องนำเมล็ดมาแช่ในน้ำอุ่นประมาณ 50 องศาเซลเซียสเป็นเวลาหนึ่งคืน แล้วนำเมล็ดมาผึ่งให้แห้งและมาเพาะลงถาดเพาะ คลุมด้วยกระดาษหรือผ้าพลาสติกทิ้งไว้ประมาณ 7-14วัน เมล็ดจะเริ่มงอก แต่ถ้าหากว่าในตอนต้นแช่น้ำอุ่นไม่เต็มที่จะทำให้ระยะเวลาในการงอกของเมล็ดเพิ่มเป็น 12-24วัน นอกจากนี้อุณหภูมิยังเป็นอีกหนึ่งองค์ประกอบสำคัญที่ทำให้เมล็ดบีทรูทงอก โดยอุณหภูมิที่เหมาะสมคือ 30 องศาเซลเซียส ซึ่งถ้าอยากเพาะเมล็ดบีทรูทให้งอกเร็ว สามารถนำถาดเพาะออกมาตากแดดได้ในช่วง 1-4 วันแรก หลังจากต้นกล้าในถาดเพาะแข็งแรงและมีอายุได้ประมาณ 20-2 5วัน ค่อยทำการย้ายมาปลูกในกระถางที่มีความสูงประมาณ 15-20 เซนติเมตรขึ้นไป เมื่อเวลาผ่านไปประมาณ 60-80 วัน บีทรูทจะสามารถทำการเก็บเกี่ยวได้ โดยการเก็บเกี่ยวนั้น ใช้มีดตัดปลายรากออกเล็กน้อย และตัดการให้เหลือติดที่หัวประมาณ 1 นิ้ว นำหัวบีทรูทมาล้างนำให้สะอาดจนหมดคราบดิน แล้วนำไปเข้าตู้เย็นได้ประมาณ 20 วัน โดยบีทรูทที่มีหัวขนาดเล็นิยมนำมารับประทานสด เนื่องจากเนื้อเนียนละเอียด แต่ในขณะเดียวกันถ้าเป็นบีทรูทหัวใหญ่นิยมนำไปปั่นผสมกับผลไม้ หรือแครอทเพื่อเป็นเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ.
คุณประโยชน์และสรรพคุณของบีทรูท
ภายในหัวบีทรูทนั้นประกอบไปด้วยสารทางเคมีต่างๆอีกหลายชนิด เรียกว่า เบตาเลน (Betalain) ที่ทำให้พืชมีสีสันที่แตกต่างกัน นอกจากนี้ยังมีสารบีตาไซยานิน (Betacyanin) ที่ให้สีแดง และสารบีตาแซนทิน (Betaxanthin) ที่ให้สีเหลือง รวมถึงสารให้สีชนิดอื่น ๆ เช่น บีทานิน (Betanin) วูลกา-แซนทิน (Vulgaxanthin) หรือกรดเบทาเลมิก (Betalamic Acid) ไม่เพียงเท่านี้ในบีทรูทประโยชน์นั้นยังอุดมไปด้วยสารอาหารและวิตามินต่างๆที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ทั้ง แคลเซียม วิตามินซี วิตามินเอ โพแทสเซียม วิตามินอี ฟอสฟอรัส เหล็ก วิตามินบี1 วิตามินบี2 วิตามินบี3 วิตามินบี5 วิตามินบี6 มีเบตาโรทีน ซึ่งทั้งหมดนี้ทำให้บีทรูทมีสรรพคุณต่างๆ ดังี้
- ช่วยลดระดับไตรกลีเซอร์ไรด์ในเลือด โดยสารไนตริกออกไซด์ในบีทรูทนั้น มีสรรพคุณที่ช่วยให้หลอดเลือดขยายตัวอย่างอ่อนๆ จึงทำให้ระบบไหลเวียนโลหิตนั้นดีขึ้น
- ช่วยลดไขมันในตับ เนื่องจากสารบีทานินที่ช่วยป้องกันและลดการสะสมของไขมันที่พอกตับ
- เสริมสมรรถภาพทางร่างกาย โดยการดื่มน้ำบีทรูทจะสามารถช่วยเพิ่มสารอินออร์แกนิกไนเตรตในเลือดได้ ทำให้ค่าความดันโลหิตคงที่ มีสมรรถภาพในการวิ่งหรือออกกำลังกายเพิ่มขึ้น
- ช่วยลดความดันโลหิต บีทรูทนั้นอุดทไปด้วยสารไรเตรต ที่ช่วยลดความดันโลหิต
- บีทรูทมีสารต้านอนุมูลอิสระ สามารถช่วยป้องกันการเสื่อมของเซลล์ต่างๆในร่างกาย
- หากทำการดื่มน้ำบีทรูทในทุกเช้าหลังจากตื่นนอน จะช่วยกระตุ้นกระเพาะอาหารทำให้เกิดความอยากอาหารมากขึ้น
- สารบีทานินในบีทรูทนั้น มีสรรพุณช่วยยับยั้งสารก่อมะเร็งและลดอัตราการเจริญเติบโตของเนื้องอก
- ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคอัมพาตด้วยานแนโทไซยานินในบีทรูท
- ช่วยลดอารไอ เจ็บคอ และขับเสมหะ โดยการดื่มน้ำบีทรูทก่อนนอน
- สามารถรักษาสิวหัวหนอง สิวอักเสบ น้ำเหลืองเสีย โดยใช้บีทรูท 1 หัว นำไปต้มกับน้ำตามใจชอบแล้วดื่มขณะอุ่นๆ
- สามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย ทั้งขนมบีทรูท ขนมเค้ก พาสต้า เนื่องจากบีทรูทสามารถให้สีที่แดงที่สวยงามได้แทนสีผสมอาหารสังเคราะห์
ที่มา
https://www.mamykid.com
