โบตั๋น ไม้ดอกเสริมดวงความรัก วางในห้อง ปลูกหน้าบ้าน ดีไปหมด

โบตั๋น เป็นพันธุ์ไม้ และไม้ดอกสวยงาม สีสันสดใส เครื่องหมายของหญิงสาว และยังส่งเสริมเรื่องความรักอีกด้วย หากใครกำลังมองหาต้นไม้ขนาดไม่ใหญ่มากนั้น และอยากปลูกในสวนเล็กๆของคุณ ต้นโบตั๋นถือว่าตอบโจทย์มากเลย แต่ต้นโบตั๋นไม่ได้มีประโยชน์แค่เรื่องโชค หรือความสวย และวันนี้ kaset.today ก็มีความลับของต้นโบตั๋นมาเล่าให้กับนักอ่านทุกคนเลย

และแม้ว่าต้นโบตั้นส่วนใหญ่จะถูกรู้จักในบริบทของดอกไม้ประจำชาติจีน แต่ในปัจจุบันต้นไม้ชนิดนี้สามารถปลูกได้หลาบพื้นที่บนโลก ไม่เว้นแม้แต่ประเทศไทยที่ปลูกในบางพื้นที่ของภาคเหนือ ในปัจจุบันแม้ต้นโบตั๋นไม่ได้เป็นต้นไม้เศรษฐกิจ แต่ก็เป็นที่พูดถึงในแวดวงคนรักไม้ดอกมงคล โดยเฉพาะคนไทยเชื้อสายจีน ที่มักมีความข้องเกี่ยวกับสัญลักษณ์ดอกโบตั๋นกันมายาวนาน

และเนื่องด้วยต้นโบตั๋นมีหลากหลายสี เช่น แดง ชมพู ส้ม ขาว แสด ครีม จึงเริ่มกลายเป็นที่ชื่นชอบเรื่อยๆ ถึงแม้ว่าพันธุ์ไม้ชนิดนี้จะเป็นไม้ล้มลุก แต่ด้วยความสวยของดอก และสี แถมใบยังเขียวสด ใครอยากลองปลูกต้องอ่านต่อนะ

ข้อมูลทั่วไปของต้นโบตั๋น

ชื่อภาษาไทย : นางพญานิรมล, โบตั๋น

ชื่อภาษาอังกฤษ : Peony

ชื่อภาษาจีน : หมู่ตัน

ชื่อภาษาญี่ปุ่น : โบะตัน

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Epiphyllum hookeri Haw.

ชื่อสกุล : Paeonia

ชื่อวงศ์ : Paeoniaceae

ความเชื่อ

ต้นโบตั๋น ยังเป็นสัญลักษณ์แห่งความเชื่ออีกด้วย โดยชาวจีนเชื่อกันว่า ดอกโบตั๋นคือสัญลักษณ์ของความร่ำรวยและความซื่อสัตย์ ทั้งยังเป็นตัวแทนของความรักความเมตตา ความสวยงามของหญิงสาว แล้วก็นำมาซึ่งความโชคดีโชคลาภ สำหรับคนไทยในสมัยก่อนก็จะเชื่อว่า ต้นไม้ชนิดนี้เป็นไม้มงคล เมื่อปลูกไว้ที่บ้านและมีดอกออก คนในบ้านจะพบความโชคดีและมีลาภตามจำนวนดอก

สำหรับเคล็ดที่ไม่ลับที่อยากจะบอกกล่าวเกี่ยวกับความเชื่อ คือ

• หากนำภาพต้นโบตั๋นไว้ในห้องนั่งเล่น จะช่วยให้สาวโสดทั้งหลายมีเสน่ห์และช่วยดึงดูดชายหนุ่มรวมไปถึงช่วยให้ได้พบกับคู่ครองที่ดี

• ถ้าวางต้นโบตั๋นไว้บริเวณใกล้ประตูหน้าบ้าน หรือในทิศตะวันตกเฉียงใต้ของห้องนั่งเล่น จะช่วยดึงดูดพลังแห่งความสุข ความตื่นเต้นและความหลงใหลในด้านความสัมพันธ์

• สำหรับหนุ่มโสด การวางต้นโบตั๋นในมุมทิศตะวันตกเฉียงใต้ของห้องนอน จะช่วยกระตุ้นพลังหยินและดึงดูดให้ได้พบกับผู้หญิงที่เหมาะสมจนสามารถใช้ชีวิตคู่ร่วมกันได้

ลักษณะของต้นโบตั๋น

• ลำต้น

ลำต้นสามารถแยกได้ 2 ลักษณะคือ ถ้าเป็นฝั่งแถบเอเชียต้นโบตั๋นจะเป็นต้นไม้ยืนต้นอยู่ได้หลายปีลำต้นสีน้ำตาลเทา หรือบางทีเป็นสีน้ำตาลเข้ม มักจะขยายพันธุ์แบบเมล็ด

แต่ถ้าเป็นต้นโบตั๋นในแถบฝั่งยุโรปต้นโบตั๋นจะเป็นไม้ล้มลุก ลำต้นจะเป็นสีเขียนอ่อนถึงเขียวแก่ มักจะขยายพันธุ์แบบเหง้า

• ใบ

เป็นใบลดรูป ลักษณะใบประกอบ มีแฉกลึกจะเป็นโบตั๋นเอเชีย และ แบบใบปลายเรียวยาวจะเป็นโบตั๋นแบบยุโรป

• ดอก

เป็นดอกเดี่ยว ซึ่งออกที่ตาของขอบใบ โคนกลีบของดอกจะเป็นหลอดยาวๆ ประมาณ 5-7.5 เซนติเมตร และมีกลีบเลี้ยงสีชมพูอ่อนไปถึงฐานรองดอก ส่วนกลีบดอกจะมีสีขาวนวล ดอกตูมจะมีสีขาวอมชมพูและสามารถอยู่ได้หลายวัน กลีบรวมมีลักษณะค่อนข้างแข็งและเรียวแหลม กลีบรวมด้านนอกมีสีแดงเรื่อๆ ด้านในมีสีขาวนวล เกสรเพศผู้จะเป็นเส้นสีเหลือง ส่วนเกสรเพศเมียจะมีสีออกชมพู ดอกมีกลิ่นหอมแรง ผู้คนทั่วไปมักจะเรียกดอกโบตั๋นว่าเป็นดอกไม้ขี้อาย เพราะมักจะบานในเวลากลางคืน ตั้งแต่หลังสามทุ่มเป็นต้นไป โดยจะบานช้าๆ จนเต็มดอก ดอกโบตั๋นมีความสวยสง่าบวกโดดเด่นและทรงเสน่ห์ยามอยู่กลางแสงจันทร์ ทว่า เมื่อถึงรุ่งเช้าดอกก็จะเหี่ยวคาต้น

• เหง้า

เหล้า หรือ หัวของต้นโบตั๋นมีลักษณะคล้ายเหง้าข่า ที่แผ่แตกออกไปเป็นวงกลม มีสีเหลืองน้ำตาล ถึงน้ำตาลเข้มในหัวที่แก่ อยู่ใต้ดิน และรอบหัวจะมีรากฝอยแตกออกมาอีก

• เมล็ด

ขนาดของเมล็ดมีขนาดค่อนข้างใหญ่ ประมาณ 5-10 มิลลิเมตร สีของเมล็ดขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ของโบตั๋น มีสีน้ำตาลอ่อนถึงน้ำตาลเข้ม มีลักษณะเงาเรียบ เมล็ดไม่แข็งมาก มีความยืดหยุ่น ข้อสำคัญคือ เมล็ดมีอายุการเก็บรักษาไม่นาน

สีของดอกโบตั๋น

แหล่งที่พบต้นโบตั๋น

ต้นโบตั๋นเป็นพันธุ์ไม้ที่อยู่ในอากาศที่ค่อนข้างเย็น และเป็นพันธุ์ไม้พื้นเมืองของทวีปเอเซีย เช่น จีน เกาหลี ญี่ปุ๋น ไต้หวัน ฮ่งกง เวียดนาม ไทยก็สามารถปลูกได้และเห็นมากในภาคเหนือ และในบางสายพันธุ์ที่มีถิ่นกำเนิดทางตอนใต้ของทวียุโรป และทางตะวันตกของทวีปอเมริกาเหนือ

การขยายพันธุ์

ในการขยายพันธุ์ สามารถขยายพันธุ์โดยวิธี

• การปักชำ

คือ ให้ตัดลำต้นที่ค่อนข้างจะแก่ เป็นวิธีที่เหมือนกับการปักชำกุหลาบ ซึ่งอาจจะมีรากอากาศงอกหรือไม่มีก็ได้ โดยตัดให้เป็นท่อนยาวประมาณ 10-12 เซนติเมตร จากนั้นนำไปปักชำลงในกระถางที่เตรียมดินไว้แล้ว โดยใช้ดินที่มีความร่วนซุย สามารถใส่ปุ๋ย 40-0-0 ได้

หรือในช่วง 7-15 วันแรกของการปักชำ ถ้าปักชำแบบลิดใบออกหมดก้าน ก็สามารถทำวิธีครอบถุงพลาสติก โดยเอากระถางที่ใส่ดินและปักกิ่งแล้ว รดน้ำให้ชุ่ม ใส่ไปในถุงใบใหญ่แล้วปิดถุง(ปลูกแบบระบบปิด คล้ายการปลูกต้นไม้ในโถแก้ว) รอจนให้ยอดแยกออกมาข้างๆลำต้น

• การเพาะเมล็ด

คือ ให้แช่เมล็ดโบตั๋นในน้ำ 1 ชั่วโมง และนำมาผึ่งไว้ 5 นาที แล้วจึงนำเมล็ดใส่ถุงซิปล็อคที่มีพีสมอสหรือทรายหยาบชื้น จากนั้นวางไว้ในที่ที่มีแสงน้อยหรือมีอุณหภูมิราว 20 องศาเซลเซียส ระหว่างนี้ให้เช็คความชื้นเป็นระยะ หากมีอาการแห้งก็รดน้ำเพิ่ม ทำเช่นนี้เรื่อยๆ ประมาณ 3 เดือน เมื่อมีรากงอก 2 นิ้ว ก็ให้ย้ายไปปลูกในกล่องพลาสติกที่มีฝาปิด ซึ่งมีพีทมอสหรือทรายหยาบชื้น กลบให้พอมิดราก และรดน้ำก่อนจะนำไปใส่ตู้เย็นที่อุณหภูมิประมาณ 4 องศาเซลเซียส เช็คความชื้นเป็นระยะ ถ้าแห้งก็ให้รดน้ำ แล้วเก็บในตู้เย็นประมาณ 3-4 เดือน หลังจากนั้นนำไปปลูกในที่ที่เตรียมไว้หรือในกระถาง

• เหง้า

บางที่ขยายพันธุ์โดยใช้เหง้าหรือราก ที่ขุดจากต้นที่มีอายุเกิน 2 ปี แล้วมาแบ่งออกจากกัน ฝั่งลงในดินให้ลึกประมาณ 10-15 เซนติเมตร และรอให้ยอดแตกออกมา ระหว่างนั้นควรรดน้ำ 2-3 ครั้งต่ออาทิตย์ให้ดินมีความชื้นตลอดเวลา แต่อย่างให้น้ำขัง เพราะจะทำให้เหง้าเน่าได้ถ้าปลูกในกระถาง

การปลูกและดูแล

• ดิน

ดินในการปลูก ต้นโบตั๋น ไม่ควรจะเป็นดินเหนียวที่เหนียวมากหรือดินทรายที่เบามาก แต่ต้องเป็น “ดินร่วน” ที่มีการซึมผ่านของน้ำและความอิ่มตัวของอากาศได้ดี และดินควรมีความเป็นกรดอยู่ในช่วง 6.1-6.8

• ปุ๋ย

ใช้เป็นปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก และใช้น้ำหมักสมุนไพรในการบำรุงใบบำรุงต้น หรือในระยะแรกใช้ สูตร 40-0-0 เพื่อบำรุงต้นและใบ และต่อมา ใช้สูตร 3-37-37 บำรุงให้ดอกออกสวยงาม

• โรคพืชและแมลงศัตรูพืช

มักจะมี มด เพลี้ยอ่อน และ เพลี้ยไฟ ซึ่งสามารถกำจัดได้ด้วยยาฆ่าแมลง และน้ำหมักสมุนไพรไล่แมลง การปลูกต้นไม้ชนิดนี้ช่วงเวลาที่ดีและเหมาะจะอยู่ในช่วงเดือนสิงหาคม ถึง ตุลาคม

• น้ำ

ควรรดน้ำอาทิตย์ละ 2-3 ครั้ง เอาให้ดินชื้นๆ แต่ไม่แฉะ ต้องทำให้ต้นมีความชุ่มชื้นตลอดเวลา

ประโยชน์และสรรพคุณ

ราก ดอก และเมล็ด สามารถใช้รักษาโรคและอาการดังต่อไปนี้ ได้แก่ โรคเกาต์ โรคข้อเข่าเสื่อม โรคทางเดินหายใจและไอ สำหรับผู้หญิงจะใช้รักษาอาการตะคริวในช่วงที่มีประจำเดือน รักษาโรครังไข่ โรคก่อนมีประจำเดือน (PMS) และกระตุ้นการมีประจำเดือน ยิ่งไปกว่านั้น ก็ยังใช้รักษาโรคไวรัสตับอักเสบ โรคกระเพาะ แก้อาการหงุดหงิด ปวดท้อง ตะคริวที่กล้ามเนื้อ เส้นเลือดแข็งตัว ช่วยรักษาไมเกรน โรคลมชัก โรคไอกรน รักษาอาการเหนื่อยล้าเรื้อรัง (CFX) และรักษาผิวแตก เฉพาะอย่างยิ่งรอยแตกรอบทวารหนักที่เกิดจากโรคริดสีดวงทวาร

ข้อควรระวัง !

1. การใช้โบตั๋นในการรักษาจะปลอดภัยเมื่อใช้ในระยะเวลาเพียงสั้นๆ หรือประมาณ 4สัปดาห์ 

2. สตรีตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรไม่ควรใช้ 

3. ผลข้างเคียงอาจจะทำให้เกิดท้องเสียหรือเกิดผื่น ดังนั้นควรจะปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ทุกครั้ง

แหล่งอ้างอิง

สรรพคุณดอกโบตั๋น

โบตั๋น

teamflower