ผักบุ้งทะเล ยาสมุนไพรที่หาได้ทั่วไป

ผักบุ้งทะเลภาษาอังกฤษ beach morning-glory, goat’s foot creeper

ผักบุ้งทะเล ชื่อวิทยาศาสตร์ Ipomoea pes-caprae (L.) R.Br.

วงศ์  CONVOLVULACEAE (วงศ์เดียวกับอัญชัน)

ถ้าใครถูกพิษของแมงกะพรุนให้รีบใช้ใบผักบุ้งทะเลที่อยู่ตามชายหาดทาแผล จะช่วยรักษาแผลได้ดี ซึ่งก็เป็นความจริงครับ ในตำราแพทย์แผนไทยมีการเขียนกันมานานแล้วว่าใช้ได้ผล และในทางวิทยาศาสตร์เองเคยมีการพิสูจน์แล้วว่า สารในต้นผักบุ้งทะเลมีฤทธิ์ลดการอักเสบ และฤทธิ์ลดอาการปวดได้ดี 

ผักบุ้งทะเล ภาาาอังกฤษ
https://medthai.com

ผักบุ้งทะเล หรือ ผักบุ้งขน ไม่มีถิ่นกำเนิด แต่มีขอบเขตการกระจายพันธุ์ที่กว้างขวางบริเวณชายทะเลโล่งแจ้งเขตร้อนทั่วโลก สำหรับในไทยพบเฉพาะตามชายฝั่งทะเลทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ (อ่าวไทย) ภาคตะวันตกเฉียงใต้ (ทะเลอันดามัน) และภาคใต้ ผักบุ้งทะเลถือได้ว่าเป็นพืชที่มีสรรพคุณทางสมุนไพรกว่า 200 อย่าง แต่ก็ถือว่าเป็นพืชที่ควรนำไปใช้อย่างระมัดระวัง เพราะก็มีความอันตรายแฝงอยู่เช่นกัน

นอกจากผักบุ้งทะเลจะเป็นสมุนไพรแล้ว การปลูกผักบุ้งทะเลก็เป็นที่นิยมมากเช่นกัน แต่ไม่ได้ปลูกเผื่อใช้เป็นยา แต่ปลูกเพื่อความสวยงามตามแนวรั้วบ้าน เพราะนอกจากดอกจะมีสีม่วงสวยงามแล้ว ยังออกดอกตลอดทั้งปี และทนแดด ทนแล้ง มั่นใจได้เลยว่ารั้วบ้านจะสวยตลอดทั้งปี

ผักบุ้งทะเล อาหาร
https://medthai.com

ลักษณะของผักบุ้งทะเล

ต้นผักบุ้งทะเล

จัดเป็นพรรณไม้ล้มลุกมีอายุหลายปี มีลำต้นทอดเลื้อยไปตามพื้นดิน สามารถเลื้อยไปได้ยาวมาก ประมาณ 5-30 เมตร ลักษณะของลำต้นหรือเถากลมเป็นสีเขียวปนแดงหรือเป็นสีแดงอมม่วง ผิวเกลี้ยงลื่น ตามข้อจะมีรากฝอย ภายในกลวง ทั้งต้นและใบมียางสีขาว ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ดและตัดลำต้นปักชำ เป็นพรรณไม้กลางแจ้ง ทนต่อความแห้งแล้งได้ดี มักขึ้นตามหาดทรายหรือริมทะเล

ใบผักบุ้งทะเล

ใบเป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปกลม รูปไข่ รูปไต หรือรูปเกือกม้า ปลายใบเว้าบุ๋มเข้าหากัน โคนใบสอบแคบเป็นรูปหัวใจ ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 7-11 เซนติเมตรและยาวประมาณ 5-8 เซนติเมตร เส้นใบเป็นแบบขนนก เนื้อใบค่อนข้างหนา ผิวใบมันเป็นสีเขียว หลังใบและท้องใบเรียบ ก้านใบยาวมีสีแดง

ต้นผักบุ้งทะเล

ดอกผักบุ้งทะเล

ออกดอกเป็นช่อแบบซี่ร่มตามง่ามใบ ในช่อดอกจะมีดอกประมาณ 2-6 ดอก และจะทยอยบานทีละดอก ลักษณะของดอกเป็นรูปปากแตร โคนกลีบดอกเชื่อมติดกัน ส่วนปลายดอกบานเป็นรูปปากแตร มี 5 กลีบ ลักษณะของกลีบดอกกลมรี แตกออกเป็นแฉก 5 แฉก มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 4 เซนติเมตร ดอกมีเกสรเพศผู้ 5 ก้าน ดอกเป็นสีม่วงอมชมพู สีม่วงอมแดง สีชมพู หรือเป็นสีม่วง ผิวเกลี้ยง ด้านในของดอกส่วนโคนจะมีสีเข้มกว่าด้านนอก ส่วนกลีบดอกเลี้ยงเป็นสีเขียว และดอกจะเหี่ยวง่าย

ขาย ผักบุ้งทะเล
https://medthai.com

ผลผักบุ้งทะเล

ลักษณะของเป็นรูปมนรีหรือรูปไข่มีเหลี่ยมคล้ายแคปซูล ผิวผลเรียบ พอผลแห้งจะแตกออกได้ มีความยาวประมาณ 2 เซนติเมตร ภายในมีเมล็ดลักษณะกลม เป็นสีเหลือง มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 6 มิลลิเมตร มีขนสีน้ำตาลปกคลุม

วิธีการปลูกผักบุ้งทะเล

ผักบุ้งทะเลปลูก ผักบุ้งทะเลเป็นพืชที่ทนความแห้งแล้ง สามารถขยายพันธุ์ได้โดยวิธีการใช้เมล็ด และใช้ลำต้นแก่ปักชำ เป็นพืชที่ชอบดินร่วนปนทราย หรือดินทราย และยังเป็นพรรณไม้กลางแจ้งที่ไม่ต้องการร่มเงา แต่เป็นพืชที่ไม่ค่อยมีผู้นิยมปลูกเพราะสามารถหาได้ง่ายพบขึ้นอยู่ทั่วไปตามริมหาดตามทะเลต่างๆ 

สรรพคุณของผักบุ้งทะเล

ผักบุ้งทะเลมีสรรพคุณตามตำรายาไทย คือ ทั้งต้นมีรสเผ็ด ขม เค็ม เป็นยาเย็นเล็กน้อย ออกฤทธิ์ต่อม้ามและตับ เหมาะสำหรับนำไปใช้เป็นยาขับลม ขับน้ำชื้น ใช้ถอนพิษลมเพลมพัด (อาการบวมเปลี่ยนที่เป็นตามอวัยวะ ทั่วไป) ทำเป็นยาต้มอาบแก้คันตามผิวหนัง แก้หวัดเย็น แก้อาการปวดฟัน แก้อาการจุกเสียด เมล็ดมีรสขื่น ใช้เป็นยาแก้ปวดท้อง ใบมีรสขื่นเย็น ใช้ภายนอกเป็นยาทาแก้โรคไขข้ออักเสบ แก้ปวดไขข้ออักเสบมีหนอง ส่วนตำรายาท้องถิ่นหรือตำรายาพื้นบ้านระบุถึงส่วนต่างๆ ของผักบุ้งทะเลมีสรรพคุณดังนี้

ผักบุ้งทะเลอาหาร
http://siamfishing.com

ใบสด

เหมาะสำหรับนำไปใช้เป็นยาพอก ต้มอาบรักษาโรคผิวหนัง แก้ปวดไขข้อบวมอักเสบมีหนอง แก้แผลเรื้อรัง น้ำคั้นจากใบช่วยแก้พิษแมงกะพรุน

รากสด

เหมาะสำหรับนำไปใช้ขับปัสสาวะในโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ แก้โรคเท้าช้าง ปวดฟัน ผดผื่นคันมีน้ำเหลือง แก้พิษแมงกะพรุน

ต้น

เหมาะสำหรับนำไปใช้แก้อาการอักเสบจากพิษแมงกะพรุนไฟ ถอนพิษลมเพลมพัด ต้มอาบแก้โรคคันตามผิวหนัง ช่วยเจริญอาหาร,แก้เหน็บชา ปวดเมื่อยตามข้อ

เมล็ด

เหมาะสำหรับนำไปใช้ป้องกันโรคตะคริว ใช้เป็นยาถ่ายยาระบาย แก้ปวดท้อง และอาการเป็นตะคริว

ข้อแนะนำและข้อควรระวัง

  1. ผักบุ้งทะเลแม้จะอยู่ในวงศ์เดียวกับผักบุ้ง และมีลักษณะคล้ายกับผักบุ้งที่เราใช้รับประทาน แต่เป็นพืชคนละชนิดกัน ซึ่งยางจากต้นและใบของผักบุ้งทะเลมีพิษทำให้เกิดอาการวิงเวียน คลื่นไส้ หากได้รับพิษเข้าไปมากอาจทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกายได้ ดังนั้น จึงไม่เหมาะสมสำหรับนำไปรับประทาน
  2. ถึงแม้ว่าผักบุ้งทะเลสามารถใช้รักษาแผลจากแมงกะพรุนได้ดี แต่ไม่สามารถใช้ได้ในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงเฉียบพลัน
  3. ในการใช้ใบผักบุ้งทะเลแก้พิษแมงกะพรุนควร ใช้ทรายขัดบริเวณที่โดนพิษแมงกะพรุนเพื่อเอาเมือกของแมงกะพรุนออกไปก่อน แล้วใช้ใบขยี้ทาลดการอักเสบจากพิษแมงกะพรุน
  4. การนำผักบุ้งทะเลมาใช้ไม่ควรมีสิ่งปนเปื้อน และต้องล้างให้สะอาดก่อนนำมาใช้เสมอ
  5. ควรใช้น้ำส้มสายชูราดบริเวณแผลที่เกิดจากแมงกะพรุนก่อนการใช้ผักบุ้งทะเล.

ที่มา

https://medthai.com

https://www.baanlaesuan.com

แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับบทความนี้