โหระพา อีกหนึ่งผักสวนครัวที่สรรพคุณดีๆ อยู่คู่ครัวไทยมานานแสนนาน

หลายคนอาจเคยโดนไหว้วานให้ไปจ่ายตลาดแทนคุณแม่ โดยในรายการที่สั่งนั้นมักจะมีใบโหระพาอยู่ด้วย เนื่องจากอาหารไทยหลายชนิด มีโหระพาเป็นส่วนประกอบสำคัญที่ช่วยในเรื่องของกลิ่นที่ให้ความหอมเฉพาะตัว แต่ทว่าบางคนอาจสับสนระหว่างโหระพากับใบกะเพราได้ ดังนั้นบทความนี้จะพาทุกคนไปรู้จักกับที่มาของโหระพา และสรรพคุณดีๆที่อัดแน่นอยู่ภายในนั้น

ต้นโหระพา
https://health.kapook.com

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์และแหล่งที่มาของโหระพา

โหระพา ภาษาอังกฤษ Sweet basil, Thai basil ชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Ocimum basilicum Linn จัดอยู่ในวงศ์ LABIATAE มีแหล่งกำเนิดที่ทวิปเอเชียและทวีปแอฟริกา โดยลักษณะโหระพานั้นเป็นพืชผักสมุนไพร เป็นพืชล้มลุก มีความสูงเพียงแค่ 0.5-1 เมตร ตัวลำต้นเป็นสี่เหลี่ยมมีกิ่งอ่อนสีม่วงแดง แก่นด้านในเป็นไม้เนื้ออ่อน ลำต้นจะแตกกิ่งออกตตั้งแต่ระดับต่ำของลำต้นทำให้เมื่อมองดูเป็นทรงพุ่ม รากของต้นโหระพานั้นจะมีทั้งรากแก้วและรากฝอย ใบเป็นใบเดี่ยวออกตรงข้ามกัน ลักษณะของใบเป็นรูปทรงรี หรือรูปไข่ กว้าง 3-4 เซนติเมตร ยาว 4-6 เซนติเมตร ปลายแหลมและโคนมน ใบมีน้ำมันหอมระเหยทำให้มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ขอบใบมีลักษณะเหมือนฟันเลื่อยห่างๆ ออกดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่งยาว 7-12 เซนติเมตร ตัวดอกจะมีสีขาวหรือชมพูอ่อนและมีใบประดับสีเขียวอมม่วง กลีบดอกเชื่อมกับโคน

โหระพา ภาษาอังกฤษ

การปลูกและดูแลรักษาโหระพา

การปลูกโหระพานั้นสามารถทำได้ทั้งหมด 3 วิธีด้วยกัน ได้แก่ การหว่านเมล็ด การปักชำกิ่ง และการย้ายพันธุ์กล้าหลังการหว่านเมล็ด แต่วิธีการหว่านเมล็ดนั้นได้รับความนิยมมากที่สุด หากจะเริ่มปลูกโหระพา ต้องมีการเตรียมดินให้เรียบร้อยก่อน โดยทำการไถกลบดิน 2 รอบ แต่ละรอบต้องทำการตากดินนาน 5-7 วัน หลังจากนั้นทำการไถยกร่องแปลงให้มีขนาดกว้าง 1.5-2 เมตร แต่ก่อนจะไถยกร่องนั้นให้หว่านด้วยปุ๋ยคอกให้ทั่วทั้งบริเวณเสียก่อน หลังจากนั้นทำการเตรียมกล้า โดยการหว่านเมล็ดลงในแปลงที่ทำการเตรียมหน้าดินเรียบร้อยแล้ว โดยให้เมล็ดกระจายตัวประมาณ 3-5 เซนติเมตร หลังหว่านเมล็ดแล้วให้ใช้คราดเกลี่ยหน้าดินบางๆ แล้วนำฟางข้าวมาคุมบางๆไว้ ทำการรดน้ำหลังหว่านเมล็ดทุกวัน วันละ 1-2 ครั้ง หลังจากนั้นภายใน 5-7 วันเมล็ดจะเริ่มงอกออกมา ดูแลกล้าโหระพาจนกล้ามีความสูงได้ที่ประมาณ 10-15 เซนติเมตร หรือมีอายุประมาณ 20-25 วัน ค่อยย้ายลงมาแปลงปลูก โดยระยะแปลงปลูกที่เหมาะสมสำหรับโหระพาคือ 20×30 เซนติเมตร หลุมลึกประมาณ 5 เซนติเมตร หรือลึกให้พอกลบโคนต้นขึ้นมาประมาณ 2-3 เซนติเมตร หลังนำกล้าโหระพาลงแปลงปลูกให้รดน้ำหน้าดินจนชุ่ม เมื่อโหระพาอยู่ในแปลงปลูกได้ 7-14 วัน หรือสังเกตที่กล้าโหระพาเริ่มตั้งต้นเองได้ ให้ใส่ปุ๋ยเคมีเพื่อเป็นการเพิ่มสารอาหาร และรดน้ำทุกวัน วันละ 1-2 ครั้ง หลังจากนั้นค่อยๆลดปริมาณการรดน้ำลงให้เหลือเพียง 3-5ครั้งต่อสัปดาห์ เมื่อกล้าตั้งต้นได้ แต่ทั้งนี้ต้องขึ้นอยู่กับปัจจัยอื่นๆอีก ไม่ว่าจะเป็น ฤดู และความแห้งของหน้าดิน หลังจากนำโหระพาลงแปลงปลูกได้ประมาณ 1 เดือน ก็สามารถทำการเก็บเกี่ยวได้ โดยเก็บยอดจากกิ่งให้มีความยาวประมาณ 20-30 เซนติเมตร ซึ่งการเก็บยอดนั้น ควรใช้มีดหรือกรรไกรตัด ห้ามใช้มือเด็ด เพราะจะทำให้กิ่งและใบของโหระพาช้ำได้ และในการเก็บเกี่ยวนั้นให้เริ่มเก็บจากกิ่งที่อยู่ด้านล่างก่อน ในการดูแลโหระพานั้น ต้องคอยระวังโรคเหี่ยว ทำให้ใบดำและเหี่ยว หรือ โรคใบเน่า ที่เกิดตากอาการใบเป็นแปล แล้วค่อยๆลามไปทั่วจนต้นโหระพาตาย นอกจากนี้ต้องคอบระวังในเรื่องของแมลงจำพวกหนอกนผีเสื้อห่อใบ ที่ชอบมากัดกินใบ ทั้งด้านในและบริเวณผิวใบ

ลักษณะ โหระพา
https://vegetweb.com

คุณประโยชน์และสรรพคุณของโหระพา 

โหระพา กินดิบ
https://health.kapook.com

ในโหระพานั้นมีสารเบต้าแคโรทีนสูงมาก โดย ใบโหระพา 1 ขีด สามรถให้สารเบต้าแคโรทีนได้ถึง 452.16 ไมโครกรัม ซึ่งสารนี้มีสรรพคุณช่วยป้องกันโรคหัวใจ นอกจากนี้โหระพายังอุดมไปด้วยวิตามินและสารอาหารอีกมากมาย ทั้ง วิตามินเอ วิตามินบี1 วิตามินบี2 วิตามินซี แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก ไม่เพียงเท่านี้ ด้วยสรรพคุณของโหระพาที่สามารถช่วยในการรักษาโรคได้ จึงมักนิยมนำใบมาสกัดน้ำมัน และส่วนอื่นๆเองก็ให้ประโยชน์ทั้งสิ้น ทั้ง ราก ต้น โดยโหระพาสรรพคุณมีดังนี้

  1. ช่วยต่อต้านสารอนุมูลอิสระ ป้องกันการเสื่อมตัวของเซลล์ร่างกาย
  2. ช่วยกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันแก่ร่างกาย
  3. มีส่วนช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็ง
  4. บรรเทาอาการท้องอืด โดยใบโหระพานั้นมีสรรพคุณลดการบีบตัวของลำไส้ ไม่เพียงเท่านี้ยังชช่วยรักษาแผลในกระเพาะอาหาร กระตุ้นให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
  5. ลดความเครียด และสร้างความผ่อนคลาย โดยน้ำมันหอมระเหยจากใบของโหระพา นิยมนำมาสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหย หรือเทียนหอมอโรมา เพราะช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย ลดการหดเกร็งของกล้ามเนื้อ และความวิตกกังวล บรรเทาอารซึมเศร้า และช่วยให้เกิดสมาธิ
  6. ลดคอเลสเตอรอลภายในเลือด โดยการทานใบสดๆของโหระพานั้น จะช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือดลงได้
  7. บรรเทาอาการไข้หวัด โดยการนำใบโหระพามาต้ม แล้วกรองเอาแต่น้ำดื่ม เพื่อให้อาการไข้บรรเทาลง 
  8. ใช้เป็นยาระบาย โดยนำเมล็ดโหระพาไปแช่น้ำจนพองตัว แล้วนำมาดื่มอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ช่วยขับปัสสาวะ และกระตุ้นระบบขับถ่าย
  9. ใช้ห้ามเลือด โดยนำใบโหระพามาพอกบริเวณที่เป็นแผลและมีเลือดไหล จะช่วยให้เลือดหยุดไหลเร็วขึ้น
  10. ไล่ยุ่งและแมลง เนื่องจากสัตว์จำพวกแมลงนั้นไม่ชอบกลิ่นของน้ำมันโหระพา.
โหระพา สรรพคุณ
https://www.asianbioplex.com

ที่มา

https://www.doctor.or.th

http://www.the-than.com

แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับบทความนี้