ตะไคร้หอม สมุนไพรไล่ยุง บำรุงร่างกาย

ตะไคร้หอม ภาษาอังกฤษเรียกว่า Citronella grass ตะไคร้หอมชื่อวิทยาศาสตร์เรียกว่า Cymbopogon citratus เป็นพืชที่อยู่ในวงศ์ Poaceae โดยตะไคร้หอมคือหนึ่งในสายพันธุ์ตะไคร้ที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างในไทย มีลักษณะคล้ายตะไคร้ทั่วไปแต่มีความโดดเด่นที่ความหอมของกลิ่นเมื่อนำมาสกัดเป็นน้ำมัน

ตะไคร้หอม ไล่แมลง

จุดเริ่มต้นของตะไคร้หอมในประเทศไทย

เดิมที่ตะไคร้นั้นเป็นพืชชนิดหนึ่งที่ถูกจัดให้อยู่ในตระกูลเดียวกันกับหญ้า แต่ด้วยคุณลักษณะพิเศษที่ความหอมของลำต้น จึงทำให้พืชผักชนิดกลายเป็นที่นิยมของคนทั่วไป อีกทั้งยังเป็นพืชที่มักเจริญเติบโตได้ในประเทศเขตร้อน โดยเฉพาะประเทศไทย โดยถิ่นกำเนิดแรกคือประเทศอินเดีย ต่อมา หลวงมิตรธรรมพิทักษ์ ได้เดินทางไปยังอินเดียเพื่อชมน้ำมันหอมระเหยที่ได้มีการแพร่หลายโดยนักวิจัยชาวศรีลังกาที่ทำให้น้ำมันหอมระเหยกลายเป็นที่รู้จักของชาวโลก โดยหลวงมิตรธรรมพิทักษ์ ได้นำเข้ามาปลูกเป็นที่แรกในจังหวัดชลบุรี อำเภอสัตหีบ และภายในระยะเวลาไม่นาน พันธุ์ตะไคร้หอมได้แพร่กระจายไปทั่วประเทศอย่างรวดเร็ว ด้วยคุณสมบัติหลักเรื่องความหอมที่โดดเด่น ทำให้ชาวบ้านนิยมนำมาปลูกเพื่อกันยุง และสกัดเป็นน้ำยากันยุง อีกทั้งยังนำมาประกอบเป็นยาสามัญประจำบ้านได้ดีอีกด้วย ด้วยความหอมที่เข้มข้นนี้ทำให้ตะไคร้หอมไม่ค่อยได้รับความนิยมมาทำอาหารมากนัก เพราะกลิ่นที่รุนแรงเกินไป ทำให้รสชาติของอาหารเปลี่ยนไปจากเดิม

ตะไคร้หอมกินได้ไหม
https://www.thaihealth.or.th

ตะไคร้หอม คืออะไร และทำอะไรได้บ้าง

ตะไคร้หอมสายพันธุ์ Cymbopogonnardus Lin. คือสายพันธุ์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในประเทศไทย และเป็นหนึ่งในสองสายพันธุ์ที่ทั่วโลกนิยมนำมาทำเป็นน้ำมันหอมระเหย โดยมีลักษณะทางพฤกษศาสตร์ดังนี้

ลำต้น

ตะไคร้หอมเป็นพืชล้มลุกเช่นเดียวกับหญ้าชนิดอื่น ๆ มีอายุได้สูงสุดถึง 8 ปี แต่โดยทั่วไปแล้วมักไม่ได้อยู่รอดถึงขนาดนั้น เนื่องจากเกษตรกรนิยมนำไปขายทั้งต้น อีกทั้งยังมีกลิ่นหอม ทรงพุ่ม ใบเรียวยาวรกปกดินความสูงเพียง 1-2 เมตร ขยายพันธุ์ด้วยการแตกหน่อหรือเมล็ด แต่ในส่วนเมล็ดมักไม่ได้รับความนิยม 

ใบ

ตะไคร้หอมเป็นพืชใบเลี้ยงเดียวที่มีขนาดใหญ่ ยาว แต่เปราะบางกว่าตะไคร้บ้าน มีความยาวประมาณ 1 เมตร ปลายใบแหลม ขอบใบมีความคม ขนอ่อนขึ้นทั่วปกคลุมทั้งใบ มีก้านเป็นสีแดงอมม่วง แตกต่างจากตะไคร้บ้านที่มีสีเขียวอมขาว

ดอก และ เมล็ด

ตะไคร้หอมมักจะออกดอกในช่วงฤดูหนาวเมื่อต้นพันธุ์แก่จัด จึงจะเห็นดอกที่มีลักษณะคล้ายรวงข้าว มีทั้งดอกที่เป็นเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมีย เมื่อแก่จะเป็นเมล็ดแห้ง ที่สามารถนำมาขยายพันธุ์ได้

ตะไคร้หอมไล่ยุง

แม้ว่าตะไคร้หอมและตะไคร้บ้านจะมีลักษณะที่คล้ายคลึงกันแต่ก็ยังพอมีส่วนที่แตกต่างกันอยู่บ้างก็คือใบตะไคร้หอมจะบ้างกว่า และสีของลำต้นที่สามารถสังเกตได้ง่ายกว่า คือ ตะไคร้หอมลำต้มไปถึงก้านใบจะมีสีม่วงอมแดง แต่ตะไคร้บ้านจะมีสีขาวอมเขียว แต่ทว่า ในตะไคร้หอมบางชนิดก็จะมีสีขาวอมเขียวด้วยเช่นกัน ให้แยกความแตกต่างที่กลิ่น เนื่องจากตะไคร้หอมจะมีกลิ่นที่หอมฉุน ตะไคร่บ้างจะมีกลิ่นที่เบาบางกว่า ทำให้ไม่กลบรสชาติอาหาร อีกทั้งยังทำให้อาหารอร่อยขึ้นมากกว่าอีกด้วย

วิธีการปลูกตะไคร้หอม

ตะไคร้เป็นพืชที่ไม่จำเป็นต้องใช้พื้นที่เยอะก็สามารถเจริญเติบโตได้ โดยวิธีปลูกตะไคร้หอมที่นิยมนั้น มักจะเป็นการนำเอาเง่าหรือหน่อแยกออกมาจากกอเดิมเพื่อนำมาขยายพันธุ์ แต่หากไม่มีเง่าหรือกอเก่าให้เอาต้นพันธุ์ก็สามารถหาซื้อได้ตาตลาด เพียงแต่ต้องนำมาแช่น้ำจนกว่ารากจะงอกเสียก่อนจึงจะสามารถนำมาปลูกได้ โดยวิธีการมีดังนี้

  1. ถอดเง่าเดิม วิธีการถอน ให้ถอนด้วยความระมัดระวัง เพราะอาจจะทำให้รากแก้วหรือรากฝอยของตะไคร้นั้นเสียหายมากเกินไป โดยให้ถอนลึกลงไปจนถึงโคนจะดีที่สุด และให้พยายามเลือกเง่าที่อวบอิ่มสมบูรณ์ เพื่อการขยายพันธุ์ที่ดี
  2. จากนั้นให้ตัดใบออกครึ่งหนึ่ง เพื่อลดการคลายน้ำ พืชจะได้เก็บน้ำไว้เลี้ยงต้นเพื่อใช้ในการเจริญเติบโต 
  3. นำไปใส่ในดินปลูก โดยให้ฝั่งลึกลงไปเป็น 1/3 ของลำต้น แล้วหมั่นลดน้ำเป็นประจำ
วิธีปลูกตะไคร้หอม

คำแนะนำ 

ในหนึ่งหลุมควรปลูกอย่าง 1-3 ต้น เพื่อป้องกันต้นใดต้อนหนึ่งเสียหาย ต้นแคระ หรือหยุดการเจริญเติบโต จะได้มีต้นอื่น ๆ ทดแทน

การดูแล

เมื่อตะไคร้หอมแตกกอเป็นพุ่มใหญ่แล้ว ให้ตัดใบออกครึ่งหนึ่ง เพื่อให้แสงส่องถึงโคนเล็กน้อยเพื่อฆ่าเชื้อราและไล่มดแมลง และหมั่นถอนต้นที่ตายออก เพื่อให้ภายในกอมีพื้นที่ว่างสำหรับการแทงยอดหน่อใหม่ 

ตะไคร้หอม สรรพคุณ
https://www.organicfarmthailand.com

สรรพคุณ ตะไคร้หอม พืชประจำบ้านล้านคุณประโยชน์

หากจะกล่าวถึงตะไคร้หอม สรรพคุณทางการบำรุงรักษาก็คงจะไม่ต่างจากตะไคร้สายพันธุ์อื่น ๆ แต่ทว่า ความมหัศจรรย์ของตะไคร้หอมที่ได้รับการยอมรับมากที่สุดคือการนำมาแปรรูป ดังต่อไปนี้

  • น้ำต้มตะไคร้หอม มีคุณสมบัติพิเศษตะไคร้หอมไล่ยุงไล่แมงได้ เพราะในตะไคร้หอมมีสารต่าง ๆ อาทิเช่น ซิทราล , ทรานซ์ ไอโซซิทราล , ไลโมเนน , ยูจีนอล , ลินาลูล , การบูร เป็นต้น ซึ่งเป็นสารสกัดที่ยุงและแมลงทั้งหลายไม่พึงประสงค์
  • น้ำมันสกัดตะไคร้หอม ใช้เป็นสารตั้งตนในการทำน้ำมันหอมระเหย หรือยาดม ซึ่งในส่วนนี้จะใช้ควบคู่กับสารประกอบ  ประเภท ได้แก่ สารประกอบกลุ่มเทอร์พีนอยด์ และ สารประกอบกลุ่มฟีนิลโพรพานอยด์ ซึ่งทั้งสองประเภทนี้จะอยู่ในยาดมที่ใช้กรรมวิธีในการผลิตที่แตกต่างกัน

ทั้งนี้ จึงจะเห็นได้ว่า ตะไคร้หอมมีความสำคัญต่อกระบวนการอุตสาหกรรมและวงการแพทย์เสียมากกว่าที่จะนำมาประกอบอาหาร ด้วยคุณสมบัติพิเศษนี้ ทำให้ประเทศไทยสามารถแปรรูปตะไคร้หอมให้การเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่เป็นที่รู้จักในวงกว้างได้ เช่น ยาดม ที่ทำให้ผู้มีการวิงเวียน หน้ามืด หรือเป็นลม รู้สึกสดชื่น และนอกจากสารสกัดแล้วในต้นสดก็ให้ความสดชื่นได้เช่นกัน แต่ประสิทธิภาพจะลดน้อยลงมา.

ที่มา

http://www.phargarden.com

http://www.thaicrudedrug.com

แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับบทความนี้