ผักบุ้งจีนต้นเล็กๆแต่คุณประโยชน์เหลือล้น

ผักบุ้งจีน ภาษาอังกฤษ: Water Convolvulus, Kang-Kong

ผักบุ้งจีน ชื่อวิทยาศาสตร์ : Ipomoea reptansL

ผักบุ้งจีน เป็นผักสวนครัว ที่นิยมปลูกไว้ที่บ้านทั้งขาย และรับประทาน เป็นหนึ่งในสายพันธ์ุของผักบุ้งที่ได้รับความนิยม เนื่องจาก เติบโตเร็ว มีระยะปลูกไม่ถึงเดือน  นิยมใช้รับประทานสด และเป็นผักสำคัญที่ใช้ใส่ก๋วยเตี๋ยว ใส่ในชาบู หมูกระทะ  มีความกรอบ ไม่มีกลิ่นเหม็นเขียว  มีถิ่นกำเนิดมาจากแอฟริกา เอเชีย จนถึงออสเตรเลีย ในประเทศไทยก็เป็นที่นิยมรับประทานมากเช่นกัน 

ผักบุ้งจีน ภาษาอังกฤษ

ลักษณะโดยทั่วไปของผักบุ้งจีน 

ลักษณะ ผักบุ้งจีนเป็นผักที่ปลูกง่าย ไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องโรคแมลง รวมถึงสภาพอากาศ เป็นผักที่ตลาดต้องการตลอดเวลา เพียงแต่ราคาอาจขึ้น ลงไปตามสภาพบางครั้งก็ต่ำกว่า 10 บาท/กก. แต่บางครั้งก็อาจจะมากกว่า 10 บาท แต่อย่างไรก็ตามผักชนิดนี้ก็ยังเป็นที่นิยม

ราก

รากผักบุ้งจีนเป็นระบบรากแก้ว และรากแขนง มีรากแขนงแตกออกจากรากแก้ว และมีรากฝอยแตกออกบริเวณข้อของโคนลำต้น หรือ ข้อที่สัมผัสดินหรือน้ำ

ลักษณะ ผักบุ้งจีน

ลำต้น

ลำต้นผักบุ้งจีนเป็นไม้ล้มลุกกึ่งเลื้อย โดยในช่วงแรกลำต้นจะตั้งตรง และต่อมาเมื่อลำต้นยาวมาก ลำต้นจะค่อยๆโน้ม แล้วเลื้อยไปตามพื้นดิน ลำต้นมีลักษณะมีข้อปล้องที่มีตาใบ และตาดอกแตกออกมา ลำต้นมีสีเขียว ไม่แตกกิ่งก้าน จะแตกยอดหรือก้านใหม่หลายก้านเมื่อยอดหรือลำต้นถูกทำลาย ด้านในลำต้นกลวงเป็นรู มีจุดกั้นรูบริเวณส่วนข้อ

ใบ

ใบเป็นใบเดี่ยว ใบเป็นรูปหอก เรียวยาว โคนใบกว้างเป็นรูปหัวใจ ปลายใบแหลม แผ่นใบ และขอบใบเรียบ 

ดอก

ดอกผักบุ้งจีนออกเป็นช่อ แต่ละช่อประกอบด้วยดอกตรงกลาง 1 ดอก และเติบโตก่อน ส่วนด้านข้างมีอีก 2 ดอก แต่ละดอกมีกลีบเลี้ยงสีเขียว 5 อัน กลีบดอกเป็นรูปกรวย ด้านนอกสีขาว ด้านในสีม่วง ซึ่งดอกจะออกในฤดูที่มีช่วงวันสั้น (วันละ 10-12ชั่วโมง) ดอกจะมีการผสมเกสรด้วยตัวเอง ซึ่งมีทั้งผสมกันในดอกเดียว และผสมข้ามดอกจากกระแสลม และแมลง ดอกจะบานในเวลาเช้า และผสมเกสรในช่วงสาย 10.00-15.00 น. ใช้เวลาการผสมนาน 3-4 วัน หลังจากการผสมจนถึงเมล็ดแก่ใช้เวลา 40-50 วัน

ดอกผักบุ้งจีน
https://oer.learn.in.th

ผล และเมล็ด

ผลเป็นผลเดี่ยว มีลักษณะกลม  มีขนาดใหญ่สุดในระยะ 30 วันแรก หลังการผสม และจะค่อยๆหดเล็กลง ผลมีสีน้ำตาลหรือน้ำตาลเข้ม ผิวมีลักษณะขรุขระ เมื่อผลแก่แห้งจะไม่มีรอยปริแตก  แต่ละผลมีเมล็ด 4-5 เมล็ด เมล็ดมีลักษณะรูปสามเหลี่ยม ฐานมน เปลือกเมล็ดมีสีน้ำตาลอมดำ 

ผักบุ้งจีน ราคา

ผักบุ้งจีน วิธีปลูกและวิธีดูแลรักษา

วิธีปลูก

  • ก่อนปลูกให้นำเมล็ดไปแช่น้ำนาน 8 – 12 ชั่วโมง เพื่อให้เมล็ดดูดน้ำ และช่วยให้เมล็ดงอกเร็วขึ้น – หลังการแช่น้ำ 5-10 นาที ให้คัดเมล็ดที่ลอยน้ำออก เพราะเป็นเมล็ดที่ไม่สมบูรณ์
  • การปลูกด้วยการหว่าน ให้หว่านเมล็ดในอัตรา 12-15 กิโลกรัมแห้ง/ไร่ หลังการหว่านเมล็ด ให้คลุมด้วยฟางข้าวทั่วแปลง และรดน้ำให้ชุ่ม
  • หากปลูกด้วยการหยอดเมล็ด ให้ใช้ไม้กดลากดินให้เป็นร่องลึก 2-3 เซนติเมตร ระยะห่างแถว 20-25 เซนติเมตร และโรยเมล็ดตามแนวยาว แล้วเกลี่ยดินกลบ 

สำหรับการปลูกเพื่อขายส่งท้องตลาดทั่วไป ระยะเวลาจากการหว่านเมล็ดจนถึงการถอน ใช้เวลารวมประมาณ 25 วัน เพราะจะไม่ให้ต้นใหญ่มาก ระยะเวลาที่จะต้องตัดนับจากวันที่หว่านเมล็ดก็ 18-22 วัน ถ้าเกินจากนี้ผักจะโตเกินไป อายุขนาดนี้ผักกำลังต้นอ่อนน่ารับประทาน ในหลายจังหวัดเดี๋ยวนี้ที่มีร้านสุกี้ ร้านหมูกระทะ ที่ต้องการผักบุ้งจีนอ่อน อายุประมาณนี้ บางจังหวัดผักบุ้งจีนราคาแพงมาก เช่น แถบภาคอีสานปลูกส่งให้กับร้านอาหารได้ราคาเกินกว่า 10 บาท/กก.เป็นรายได้เสริมที่ดีมากทีเดียว

ผักบุ้งจีน วิธีปลูก

การดูแลรักษา

การให้น้ำ

ผักบุ้งจีนเป็นพืชที่ดินที่ชุ่มชื้นตลอด จึงต้องให้น้ำสม่ำเสมอทุกวันๆละ 1 – 2 ครั้ง โดยเฉพาะหากปลูกในหน้าแล้ง แต่เป็นหน้าฝนไม่จำเป็นต้องให้น้ำมากนัก ให้เฉพาะวันที่ฝนไม่ตกหรือช่วงวันที่ฝนทิ้งช่วงเท่านั้น

การใส่ปุ๋ย 

หลังการปลูก 7-10 วัน ให้หว่านด้วยปุ๋ยคอก อัตรา 10-20 ตัน/ไร่ ควรเป็นปุ๋ยมูลสัตว์จะได้ผลดีกว่า เนื่องจากมีไนโตรเจนสูง ปุ๋ยเคมีสูตร 12-12-6 อัตรา 10-20 กรัม/น้ำ 20 ลิตร ซึ่งปุ๋ยเคมีจะให้ด้วยการละลายน้ำรดบนแปลง

การพรวนดิน และกำจัดวัชพืช

การพรวนดินจะพรวนหลังการปลูกแล้ว 7-10 วัน แต่ให้พรวนดินก่อนการใส่ปุ๋ย ทั้งนี้ การปลูกด้วยการหว่านเมล็ดจะต้องต้องพรวนดิน เนื่องจากมีลำต้นถี่กันมาก แต่ให้ใช้วิธีถอนวัชพืชแทน ส่วนการหยอดเมล็ดจะยังพอมีช่องห่างให้พรวนดินบ้าง

ผักบุ้งจีน สรรพคุณ

ลำต้น และใบ

  • แก้เลือดกำเดาออก
  • แก้ท้องผูก
  • แก้โรคหนองใน
  • บรรเทาอาการริดสีดวง ถ่ายเป็นมูกเลือด
  • บรรเทาอาการบวม ฟกช้ำ
  • บรรเทาอาการปวดจากแมลงกัดต่อย

รากผักบุ้ง

  • บรรเทาอาการตกขาวในสตรี
  • บรรเทาอาการไอเรื้อรัง
  • บรรเทาอาการปวดบวมของแผล

ประโยชน์ผักบุ้งจีน

  • ผักบุ้งสด ใช้รับประทานสดเป็นผักจิ้มน้ำพริก รับประทานคู่กับอาหารอื่น เช่น ส้มตำ
  • ปรุงในอาหารจำพวกผัด เช่น ผัดผักบุ้งไฟแดง ผัดพริกขิงหมู
  • ปรุงในอาหารจำพวกแกง เช่น แกงส้ม แกงเทโพ
  • ลวก นำมาลวกเป็นผักจิ้มน้ำพริก ลวกใส่ก๋วยเตี๋ยว เย็นตาโฟ
ผักบุ้งจีน สรรพคุณ

ผักบุ้งจีน เป็นพืชที่นิยมบริโภคภายในครัวเรือนเป็นประจำ แต่ปัจจุบันผักบุ้งจีนได้พัฒนาเป็นพืชส่งออกที่มีความสำคัญโดยส่งออกทั้งในรูปผักสดและเมล็ดพันธุ์ ตลาดที่สำคัญ ได้แก่ ฮ่องกง มาเลเซีย และสิงคโปร์.

ที่มา

http://www.lib.kps.ku.ac.th

https://www.thaikasetsart.com

แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับบทความนี้