เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับการทำรั้วต้นไม้

รั้วต้นไม้ คงเป็นอีกหนึ่งความชื่นชอบโดยเฉพาะคนที่ใฝ่ฝันอยากจะเนรมิตรบ้านให้รายล้อมไปด้วยต้นไม้ ธรรมชาติ ให้ความรู้สึกมีชีวิตชีวา ยิ่งโดยเฉพาะใครที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านจัดสรร บ้านโครงการที่มีรั้วรอบขอบชิดอยู่ติด ๆ กัน การหาต้นไม้มาปลูกทำเป็นรั้วพลางสายตาก็ดูจะเป็นเรื่องที่น่าสนใจและใครหลายคนนิยมทำมาก ๆ ซึ่งในความเป็นจริงแล้วการหาต้นไม้ปลูกริมรั้วก็ไม่ได้มีขั้นตอนที่ซับซ้อนมากมายเลย เพียงแต่สำหรับคนที่เป็นมือใหม่แล้ว หลาย ๆ อย่างก็ดูเป็นเรื่องที่ต้องจัดสรรและมีข้อสงสัยมากมาย อาทิ ต้นไม้ชนิดไหนที่เหมาะกับการทำรั้ว ถ้าบ้านมีพื้นที่เท่านี้ปลูกได้มากน้อยแค่ไหน หรือถ้าทำแล้วดูแลยากไหมหากว่าเราอยากให้ไม้รั้วเราสวยงามไปในระยะยาว ซึ่งคำถามเรานี้ทางเกษตรทูเดย์ก็ได้รวบรวมคำตอบมาให้ทุกคนไว้ในบทความนี้เรียบร้อย เพราะฉะนั้นเดี๋ยวเรามาดูกันว่า วันนี้มีเนื้อเกี่ยวกับการทำไม้รั้วอะไรที่ดูน่าสนใจบ้าง

การทำรั้วต้นไม้มีกี่แบบกันนะ?

ก่อนที่เราจะเริ่มเข้าสู่วงการปลูกไม้รั้วก็ต้องมาดูว่าตัวเราเองอยากได้ตอบโจทย์การทำรั้วต้นไม้ด้วยวัตถุประสงค์อะไร เพราะบางคนอาจจะอยากได้รั้วที่เน้นบดบังการมองเห็นจากคนภายนอกเป็นหลัก บางคนชื่นชอบรั้วที่ให้ความสวยงามมากกว่าการใช้งานอื่น ๆ หรือบางคนชื่นชอบการใช้ประโยชน์จากพืชพันธุ์ที่นำมาปลูกทำรั้วด้วย ดังนั้น เราจะมาแยกให้ดูก่อนว่ารั้วแต่ละแบบควรจะใช้ต้นไม้แบบใด และเหมาะกับวัตถุประสงค์แบบไหนมากที่สุด 

1. รั้วพลางสายตา

อย่างที่ได้เกริ่นไปว่าการทำรั้วประเภทนี้ได้รับความนิยมมาก ๆ เพราะถึงแม้ว่าเราจะอยู่ในบ้านที่มีรั้วอยู่แล้ว แต่บางทีรั้วนั้นก็อาจไม่มิดชิดพอจะบดบังการมองเห็น ทำให้คนที่อาศัยรู้สึกไม่เป็นส่วนตัว ดังนั้น ต้นไม้ริมรั้วบังตาที่มักจะเลือกใช้ก็มักจะเป็นไม้พุ่มที่มีใบขึ้นค่อนข้างทึบ สามารถตัดแต่งได้ มีความสูงที่พอเหมาะกับรั้วของเรา ส่วนใหญ่ประมาณ 1.5 – 2 เมตรขึ้นไป หรือในบางกรณีก็อาจเลือกเป็นไม้ดัด เพราะตัดแต่งทรงพุ่มได้ง่าย โตเร็ว ทำให้รั้วดูเป็นระเบียบ โดยส่วนใหญ่ก็จะเป็นต้น ไทรเกาหลี คริสติน่า โมก ข่อย ชาฮกเกี้ยน หรือไม้ตระกูลสนอย่าง สนใบพาย สนแผง สนมังกร หรือไม้ยืนต้นที่สูงได้มากกว่า 8 เมตรอย่างอโศกอินเดีย เป็นต้น 

2. รั้วไม้ดอก สวยงาม

สำหรับประเภทของรั้วต้นไม้อีกแบบที่คนนิยมมาก ๆ คงหนีไม่พ้น รั้วสวยงาม หรือรั้วที่เน้นใช้พันธุ์ไม้ดอก ไม้ประดับมาจัดวาง ทำรั้วให้มีสีสัน ไม่เน้นการบดบังแต่เห็นแล้วสบายตา ซึ่งรั้วแบบนี้บางทีก็จัดอยู่ในกลุ่มของการทำรั้วเตี้ย มักจะใช้ไม้ขนาดไม่ใหญ่ ประมาณกลาง ๆ มีดอกหรือลักษณะบางประการที่ดูสวยงาม อาจเป็นไม้พุ่มธรรมดาหรือไม้ดอกสวยงามก็ได้ เช่น ต้นเข็ม ชบา กุหลาบ สนหอม ไทรทอง หลิวทอง นีออน พุดศุภโชค ไผ่ แวววิเชียร ไม้แปลกตาจำพวกว่านงาช้าง ลิ้นมังกร กระบองเพชร หรือไม้ประดับอื่น ๆ รวมไปถึงอาจมีการใช้ไม้พุ่มผสมไม้คลุมดินอย่างอื่นด้วย

3. รั้วกินได้

ในส่วนของรั้วกินได้นี้จริง ๆ ก็ได้แนวคิดมาจากวิถีชนบทที่ไม่ค่อยมีงบทำรั้วปิดกั้นอาณาเขต จึงใช้วิธีปลูกพืชผักสมุนไพรเป็นแถวแนวบริเวณรอบบ้าน ซึ่งในปัจจุบันก็ได้รับความนิยมมาก ๆ โดยเฉพาะคนเมืองที่อาศัยอยู่ในรั้วเหล็กโล่ง ๆ การมองหาผักหรือพืชพรรณมาปลูกและใช้สอยประโยชน์จากรั้วบ้านก็นับว่าเป็นเรื่องที่ดีมาก ๆ โดยส่วนใหญ่ก็มักจะเป็นผักสวนครัวที่ปลูกไม่ยากและไม่ได้มีลักษณะการเจริญเตอบโตของต้นที่ดูใหญ่โตอะไรมาก มักจะเป็นต้นหอม กะเพรา ผักชี แตงกวา บวบ ตำลึง มะระ ถั่วพลู ผักกาด คะน้า กวางตุ้ง ผักสลัด พริก มะเขือ มะนาว เป็นต้น

ทำรั้วต้นไม้ต้องคำนึงถึงเรื่องอะไรบ้าง? 

1. พื้นที่

สำหรับปัจจัยแรก ๆ ของคนที่จะปลูกไม้รั้วต้องคำนึงถึงคือเรื่องพื้นที่ที่จะใช้ในการปลูกไม้รั้ว เพราะสำหรับคนที่จะทำรั้วต้นไม้แต่มีพื้นที่น้อย ก็จะต้องเลือกต้นไม้ที่ทำรั้วได้แต่ไม่กินพื้นที่ใช้สอยในบริเวณบ้านของเราด้วย อาจจะไม่เน้นใช้ต้นไม้ที่มีพุ่มใหญ่ แตกกิ่งใบได้มาก ๆ เลือกใช้เป็นไม้ขนาดเล็ก จำพวกโมก ไผ่ เบิร์ดออฟพาราไดซ์ หรือไม้ที่สูงแต่ไม่แตกพุ่มอื่น ๆ ได้

นอกจากเรื่องความแคบหรือกว้างของพื้นที่แล้ว ก็ยังต้องดูว่าจุดที่ปลูกนั้นมีแดดตกกระทบถึงหรือเปล่า เพราะแน่นอนว่าแดดเป็นปัจจัยที่สำคัญต่อความสวยงามและการเจริญเติบโตของต้นไม้ หากคิดจะปลูกต้นไม้ทำรั้วก็ต้องเลือกให้เหมาะ หากเป็นจุดที่แดดตกถึงปัญหาก็จะน้อย อาจแนะนำแค่ให้เลือกต้นไม้ที่ชอบแสงแดดและต้องการแดดตลอดวันอย่างไทรเกาหลี หรือไม้ดอก แต่หากเป็นพื้นที่ร่ม หรือแดดรำไร พันธุ์ไม้ที่เลือกมาปลูกทำรั้วก็อาจมีข้อจำกัด โดยอาจจะเลือกเป็นต้นจั๋ง ต้นหมากเหลือง เดหลี ว่านงาช้าง ลิ้นมังกร กระบองเพชร ธูปฤาษี หรือไม้ในตระกูลไผ่ เป็นต้น

2. ระยะในการปลูก

เป็นอีกหนึ่งคำถามยอดฮิตสำหรับคนที่อยากปลูกไม้รั้ว ว่าจะต้องปลูกให้เหมาะสมในระยะห่างระหว่างแถวหรือห่างจากรั้วมากน้อยแค่ไหน ซึ่งโดยมาตรฐานแล้วในพื้นที่ที่มีความยาว 1 เมตรจะสามารถปลูกไม้พุ่มขนาดเล็กหรือไม้ที่มีขนาดกลางได้ราว ๆ  3-4 ต้นโดยประมาณ อาจมีระยะห่าง 20-30 ซม.ระหว่างต้น และควรห่างจากกำแพงหรือรั้วอย่าง 50-80 ซม. แต่ให้ดูจากลักษณะของต้นไม้ชนิดนั้น ๆ ด้วย หากเป็นไม้ที่ไม่เน้นขยายออกข้างจะปลูกชิดกันก็ไม่มีปัญหา แต่หากเป็นไม้พุ่มที่มีโอกาสจะขยายออก หากปลูกชิดกันเกินไปก็มีโอกาสที่ต้นไม้จะขยายทับซ้อนกันจนเสียหาย หรือรากแย่งอาหารกันจนอาจมีผลต่อการเจริญเติบโตของต้นไม้ด้วย ดังนั้น อย่างน้อยเราควรศึกษารูปร่างของต้นไม้ให้ดี 

3. ชนิดของต้นไม้

แม้ว่าการทำรั้วต้นไม้จะดูไม่มีความซับซ้อนวุ่นวายทั้งเรื่องการปลูกและการดูแล สามารถเลือกต้นมาปลูกทำแนวรั้วได้ตามใจชอบ แต่ก็ใช่ว่าต้นไม้ทุกชนิดจะสามารถนำมาปลูกทำรั้วได้ ยกตัวอย่างง่าย ๆ จำพวกไม้ยืนต้นฟอร์มใหญ่ ๆ อย่างล่ำซำ หูกระจง ประดู่ หางนกยูง หรือพวกไทรที่หลายคนคิดว่าถ้านำมาปลูกเรียงกันตั้งแต่ต้นยังเล็กจะทำให้โตมาเรียงกันสวย แต่ความเป็นจริงแล้วต้นไม้บางชนิดก็อาจมีรากและลำต้นขนาดใหญ่เกินกว่าจะปลูกใกล้ชิดกับต้นอื่น ๆทำให้รากแย่งอาหารกัน รากขยายออกโดยรอบไม่ได้ และปัญหาอื่น ๆ อย่างการผลัดใบหรือรากเซาะทำลายโครงสร้างรั้วและตัวบ้าน ไปจนถึงการยืนต้นตายเนื่องจากได้รับสารอาหารไม่เพียงพอก็อาจมีโอกาสเกิดขึ้นได้ ซึ่งต้นไม้เหล่านี้เหมาะกับการเป็นไม้ประธานบ้านมากกว่าการนำมาปลูกตามแนวรั้ว ยังไม่รวมต้นไม้ที่อาจมียางที่เป็นพิษก็ไม่เหมาะกับการปลูกทำรั้วในบ้านที่มีเด็กหรือสัตว์เลี้ยง อาทิ ต้นยี่โถ อากาเว่ รำเพย พลับพลึง สาวน้อยประแป้ง เป็นต้น เพราะฉะนั้นเลือกต้นไม้ที่เหมาะกับการทำรั้วจริง ๆ จะดีกว่า

เทคนิคการดูแลไม้รั้วให้สวยงามยาวนาน

จากที่เราได้กล่าวมาคร่าว ๆ เกี่ยวกับการทำรั้วต้นไม้ให้ตอบโจทย์รูปแบบการใช้งาน และยังแนะนำถึงสิ่งที่ต้องคำนึงถึง แต่ใด ๆ ก็ตามไม่ว่าจะปลูกไม้รั้วแบบใดสิ่งสำคัญคือเรื่องการดูแลอย่างสม่ำเสมอที่จะช่วยให้รั้วสวยงามอยู่กับเราไปในระยะยาว อาทิ

• การรดน้ำ เป็นเรื่องสำคัญมาก ยิ่งโดยเฉพาะในระยะแรก ๆ ของการปลูกไม้รั้ว รากของต้นไม้อาจจะต้องการดูดซึมน้ำไปหล่อเลี้ยงมาก ๆ ยิ่งปลูกลงดินติด ๆ กันเป็นแนวรั้ว ควรต้องรดน้ำให้เพียงพออย่างน้อย วันละ 1-2 ครั้ง
• การให้ปุ๋ย เป็นครั้งคราวเพื่อกระตุ้นให้รากยังคงทำงานได้ดี ส่วนไม้ชนิดใดที่มีการแตกใบแตกพุ่มก็ต้องหมั่นตัดแต่งอย่างน้อย 3-4 เดือนต่อครั้ง เพื่อให้ไม้รั้วยังคงสวยยาวนานเหมือนเดิม โดยเฉพาะใครที่อยากปลูกรั้วสวยงาม ควรให้ปุ๋ยบำรุงใบและดอกอย่างน้อยเดือนละ 1-2 ครั้งเลย
• การตัดแต่งแต่งพุ่ม  ให้ทำ 4-6 เดือนครั้ง จะช่วยรักษารูปร่างไม้รั้วให้สวยงาม และในกรณีที่ต้นไม้ขยายพุ่มทับซ้อนกันก็อาจทำให้ได้รับแสงแดดไม่ทั่งถึง หรือต้นไม้เสียทรงได้ การตัดแต่งควรริดกิ่งออกตั้งแต่ยังเป็นต้นอ่อน โดยใช้กรรไกรชำกิ่งแบบทำมุม 45 องศา คอยตัดแต่งทรงให้สวยงามอยู่ตลอด